www.vergadering.nu Recensie-index www.vergadering.nu
Verrast door de Geest
G.H. Hutten
Uitg. Barnabas, Heerenveen
263 blz. Prijs: 17,50 euro
Dit boek bestellen bij Boekwinkeltjes.nl (tweedehands)... of zoek bij: fakkel.nl | ichthusboekhandel.nl | goedhartboeken.nl
Reken maar dat de Geest een fantastische aannemer is. Hij verbouwt jouw leven zeer grondig. Hij zet serres aan je huis en opent ramen en
deuren in je leven. Hij zorgt ervoor dat je door een dakraam een open verbinding hebt met de hemel.
Geloven is lastig genoeg, helemaal als niemand je overtuigt of steunt. En dat is nu juist de taak van de Geest. Jou overtuigen. Met de
Geest heb je de wind in de rug en kom je verder. Als je Hem persoonlijk leert kennen gaat er een wereld voor je open.
Verrast door de Geest is een boekje waarin de schrijver 25 redenen geeft om vol te worden van de heilige Geest. In korte pakkende
hoofdstukken vertelt hij wie de Geest is, hoe Hij werkt en hoe geweldig groot zijn kracht is. Een actuele vraag als 'bestaat er een doop
met de Geest' en thema's als 'gaven van de Geest' en `geestelijke strijd' komen aan de orde.
Ds. Gert Hutten is predikant van de gereformeerde kerk (vrijgemaakt) te Franeker. Gemeenteopbouw en evangelisatie hebben zijn hart. Bij
uitgeverij Barnabas verschenen van hem Jezus, de man die je niet kunt negeren, Begrijp je wat je leest? en Staat er wat er staat?
5 RECENSIES
5. Oktober 2005 - NGK
Heerenveen
“Verrast door de Geest”
De predikant Gert Hutten schreef een boek met als titel Verrast door de Geest. Hij behoort
tot de gereformeerde kerk (vrijgemaakt).
Dit boek biedt geen uitgewerkte leer van de Heilige Geest en zijn werk. De bedoeling van het boek is te luisteren naar wat de Schrift
zegt over de Heilige Geest. Het boek ligt in de lijn van het thema ‘verlangen naar meer’ Ook Gert Hutten verlangt naar meer. Zijn
boek is een persoonlijk getuigenis. Verlangen naar meer is in de ogen van sommigen een egocentrisch gebeuren. Of het zou gaan om
individuele behoefte. Toch is dit niet wat we bij de schrijver tegen komen.
Tijdens zijn ontdekkingsreis heeft hij een theologische wedergeboorte meegemaakt. Hij gunt de kracht van de Geest in heel de
christelijke gemeenten. Twee doelen noemt hij in het boek. God en je naaste liefhebben en de blijde boodschap uitdragen. Deze doelen
vormen de rode draad in het boek. De bijbel zegt dat de vrucht van de Geest liefde is. Maar ook vreugde, vrede en geduld.
Er is een verschil tussen de gaven van de Geest en de vrucht. Niet iedere gelovige ontvangt dezelfde gave. Maar de vrucht van de Geest
is er voor iedereen.
Gert Hutten gaat uitvoerig in op de gave van profetie, het spreken in tongen en de dienst van de genezing. We belemmeren volgens de
schrijver de Geest in zijn kracht als wij hieraan geen ruimte geven. De scribent is een vurig aanhanger van de gedachte dat de
bijzondere geestesgaven ook vandaag nog voorkomen. Het zijn dus niet alleen ‘startversterkers’. Tekenen om het evangelie kracht bij
te zetten en zo te zorgen voor een krachtige start van de kerk. Volgens Gert Hutten komen die bijzondere gaven ook vandaag nog voor.
Maar er zijn velen, ook in de vrijgemaakte kerk, die zeggen dat de wondergave en tekenen na de startperiode van de kerk zijn opgehouden
( cessationisme) Calvijn was een cessationist. Volgens Hutten zegt de bijbel nergens dat er eerst een stortbui van de Geest valt en dat
het later een beetje minder zal zijn. Je moet maar simpel luisteren naar wat de bijbel zegt over de speciale werking van de Geest. Ik
denk niet dat het zo simpel is omdat er verschillende standpunten en nauwgezette bestudering van de bijbel met theologische overwegingen
bestaan, die het cessationisme ondersteunen. Ook dr.C.Trimp, dr. A.N.Hendriks en dr. J.van Bruggen verschillen heel duidelijk van mening
met Hutten over wat wij vandaag van de geest mogen verwachten. Onder christenen zal het wel een eeuwenlang discussiepunt blijven of dit
allemaal nu eenmalig, of dat wij zulke dingen ook vandaag mogen verwachten.
Toch heb ik grote waardering en sympathie voor Huttens gedrevenheid en betrokkenheid bij het evangelie. In dit boek wil de schrijver je
meenemen op een ontdekkingsreis door de bijbel. Hij probeert een richting aan te geven voor een visie op het werk van de Geest. Het boek
is in een directe boeiende stijl geschreven en praktisch gericht Aan het slot van het boek is een gaventest opgenomen.
4. Ellips -
augustus 2005
We denken te zuinig en beperkt van God
Interview door KLAAS VAN DER ZWAAG
'We denken te zuinig over God en willen Hem hanteerbaar maken. Maar als de Geest aan het werk gaat, dan weet je niet wat er gebeurt. Dat
vinden we niet fijn. We willen graag de grip op dingen hebben, ook op de Geest, maar dat is juist zondig.'
Ds. Gert Hutten, schrijver van het boek Verrast door de Geest, gaat in op de groeiende aandacht in de kerken voor het werk van de Geest.
Hij wil naar beide kanten waarschuwen voor eenzijdigheden.
Een interview.
De vrijgemaakt gereformeerde predikant in Franeker heeft heel veel reacties op zijn boek gehad, uit brede
kring.
'Het onderwerp leeft.'
Toen hij drie jaar geleden met het boek begon, deed hij dat los van
de huidige belangstelling voor het onderwerp 'meer van de Geest in de gemeente'. Hij werd door zijn uitgever gevraagd om nog iets te
schrijven, na onder meer zijn boek Jezus, de man die je niet kunt negeren.
'Toen ik het onderwerp "de Heilige Geest" bestudeerde, ging een hele wereld voor me open, vooral nadat ik alle bijbelteksten
over de Heilige Geest bestudeerde en veldonderzoek deed onder alle mogelijke geestesgaven, zoals genezing, profetie en spreken in
tongen. Ik wist het nodige van het werk van de Heilige Geest, dat Hij belangrijk is voor je geloof, maar als je het onderwerp gericht
bestudeert, merk je hoeveel onkunde er op dit punt heerst. Er is veel angst in de kerk voor wat er gebeuren gaat als de Geest de ruimte
krijgt. Het is belangrijk om die angst te onderzoeken. Waar komt dat vandaan? Je ziet tendensen dat de traditionele kerken leeg lopen en
jongeren afhaken. Er is in de kerken veel krachteloosheid. Terwijl de Bijbel leert dat we krachtig moeten zijn in de genade. Kerken die
krachtig in de Geest zijn, groeien.'
Versmald
Ds. Hutten vindt het jammer dat er veel kritiek is op de beweging van
'meer Geest in de gerneenten'.
'Er is ontzaglijk veel honger en dat is toch juist fijn! Men zegt bang te zijn dat de Geest
van Christus losgemaakt zou worden. Terwijl de Bijbel ons leert dat niemand kan zeggen "Jezus is Heer" dan door de Geest. Je
kunt niets met Christus zonder de Geest.'
Er is veel rationeel geloof in de kerken, zo constateert ds. Hutten, ook in zijn eigen kerkverband.
'De betekenis van Jezus is erg versmald tot Jezus als de Verlosser, Degene die de vergeving
van zonden geeft. Maar Hij is ook Christus de Heer. Over zijn heerschappij is te weinig nagedacht.'
Is er wellicht te veel angst voor ervaring?
'Ik kom nergens in de Bijbel tegen dat ervaring gevaarlijk is of niet belangrijk. De Bijbel kent niet de tegenstelling tussen hoofd en
hart, gevoel en verstand of openbaring en ervaring. De Bijbel leert dat er een tegenstelling is tussen vlees en Geest. Ik ben bang dat
emoties en gevoelens te veel uit de kerk zijn verdwenen, terwijl liefde erg diep gaat. In sommige kerken mis ik een bepaalde
bevindelijkheid zoals je die bijvoorbeeld in de Christelijke Gereformeerde Kerken tegenkomt. Tegenover een stuk kilheid en dogmatisme
zie je een reactie naar de andere kant naar gevoels- en ervaringskennis. Ik denk dat dit alles na verloop van tijd wel weer in evenwicht
moet komen. Wij hebben helaas vaak een stuk onbevangenheid verloren in het omgaan met de Bijbel.'
U stelt in uw boek dat we te weinig van de Geest verwachten.
'Ja, God wil meer geven dan wij beseffen. In de reformatorische Kerken zijn de beloften erg belangrijk, maar wat hééft God dan
allemaal beloofd? We beperken de beloften vaak tot zaken in de toekomst, maar God geeft, ons zijn heil nú. Er is de laatste tijd
gelukkig meer aandacht voor de realiteit van het heil. God werkt zichtbaar en tastbaar in het leven. Christus is opgestaan uit de dood,
ontvangt van de Vader de Geest, en die gave wil Jezus Christus uitdelen aan mensen. De Geest is meer bezig met mensen dan ze vaak
doorhebben. Vaak merk ik dat mensen het fijn vinden om te praten over de Geest. Er ontstaat een bewustwordingsproces en ze gaan dingen
die ze al zien in hun leven leren benoemen. Als wij tot Christus komen, dan zal Hij de Geest geven. Het feit dat de Geest bezig is met
de mens, is wat anders dan dat de Geest in je aanwezig is.'
Gebed
Ds. Hutten legt in zijn boek uit dat de Geest soeverein is in zijn werking. Tegelijkertijd is er de opdracht
voor de mens dat hij openstaat voor de Geest en dat hij de Geest kan doven en uitblussen.
'Ik vind het gebed om de Geest erg belangrijk. Ik lees in Zondag 45 van de Heidelbergse Catechismus dat God zijn Geest wil geven aan
allen die er zonder ophouden om bidden. In Lukas 11:9 13 spreekt Jezus over 'zoekt en je zult vinden". Hij eindigt dat stukje met
de opmerking: 'hoeveel te meer zal de Vader zijn Geest geven aan hen die Hem daarom bidden'. Of neem Efeze 5:18, waar gesproken word
over het vervuld worden van de Geest. Dat is iets waar we voortdurend mee bezig moeten zijn: het is niet één keer onderdompelen in de
Geest, maar ik mag steeds bidden om de Geest. God kennen is belangrijk, maar God is God de Vader, God de Zoon én God de Heilige Geest.
De Geest is een Persoon en we kunnen veel over Hem en zijn werk leren.'
Hoe leer je de Heilige Geest kennen?
'De Bijbel zegt simpel: aan de vruchten kent men de boom. Als je gelooft in Christus, zullen stromen van levend water uit je vloeien.
Als je in je hart geraakt bent, dan trekt dat je hele lichaam door, net zoals het bloed vanuit het hart in het hele lichaam stroomt. Er
wordt in de Bijbel gesproken over de uitstorting van de Geest. God is niet een minimale, maar een royale God. De Here Jezus heeft de
hemel opengebroken en vanuit die hemel wil God de rijkdom van zijn genade en Geest geven.'
En de angst voor de charismatische uitwassen?
'Angst is een slechte raadgever. Vanuit de geschiedenis is die best te begrijpen. Ook ik heb de charismatische uitwassen gezien. Ik was
op Curaçao bij een duiveluitdrijving en ik had echt het idee dat de duivel daar opgeroepen werd. Bevrijding van bezetenheid is sowieso
eng. Je kijkt de duivel recht in zijn ogen. Ik snap wel dat mensen vragen hebben bij profetie. Iedere profetie moet getoetst worden aan
Gods Woord, maar dat is soms best moelijk. Ondanks die uitwassen is het voor mij duidelijk dat we in Christus en door zijn Geest grote
dingen mogen verwachten. Sommigen maken helaas karikaturen van charismatische en evangelische gemeenten. Dat is gemakkelijk. Dan hoef je
niet over jezelf na te denken. Ook bij evangelischen zie ik een beweging naar meer groei en verdieping'.
Waarom is dan de Geest zo belangrijk als het toch uiteindelijk gaat om de Zoon en de Vader?
'De Geest is juist Degene die ervoor zorgt dat we een levende band krijgen met de Vader en de Zoon. Lees Handelingen en kijk wat er
gebeurt als de Geest in levens van mensen komt. Door het werk van de Geest ontstaat er veel blijdschap en kracht. Ik geloof dat aan
ieder levend christen de Geest is gegeven, waardoor je geloof vreugdevoller en krachtiger wordt. Iedere gelovige heeft de Geest, maar de
Geest hebben is niet hetzelfde als het vervúld zijn met de Geest. Je mag best onderscheidenlijk preken en tegen mensen zeggen, als daar
reden voor is: volgens mij ben je er nog niet in je geloofsleven. Daar houden mensen niet van, want we zijn geneigd te zeggen: het zit
wel goed. De vraag of je wel een waar geloof hebt, móét je stellen, want het is een bijbelse vraag die Jezus stelt. Als mensen de
vraag krijgen: "ben je wel wedergeboren?" worden ze soms onzeker. Is het zo erg om eens onzeker te zijn en opnieuw te zoeken
naar waar je zekerheid te vinden is? Je mag vragen: ben je vervuld met de Heilige Geest? Wij moeten daar meer mee bezig zijn.'
Wonderen
Ds. Hutten gaat in zijn boek ook uitvoering in op het spreken in tongen, gebedsgenezing, ziekenzalving en
andere vormen van geestesgaven. Hij vindt het jammer dat veel discussies over het werk van de Geest gaan over die bijzondere gaven,
terwijl het maar een onderdeeltje is van het totale werk van de Geest. Hij keert zich tegen het zogenaamde 'cessationisme', de leer dat
de bijzondere gaven van de Geest verdwenen zijn na de eerste eeuwen van de kerk, na de totstandkoming van de canon.
'Ik heb dat onderzocht, maar het staat gewoon niet in de Bijbel. Als bijvoorbeeld in 1Kor.
13:8 gezegd wordt dat de profetieën afgedaan zullen hebben, dan staat dat in de context waarin gesproken wordt over de komst van het
volmaakte, de wederkomst van Jezus Christus. Als wij God zullen zien van aangezicht tot aangezicht, zal ons kennen volkomen zijn. Dan is
er geen geloof, hoop en profetie meer nodig, maar dan is er alleen liefde.'
Ik heb er moeite mee dat er gezegd wordt: "je breekt met de traditie". Dat is op zijn minst zeer eenzijdig, omdat in de
traditie velen zijn die open over de aanwezige (wonder)gaven spreken. Bovendien vraag ik mij af waar de bewijslast ligt. Bewijs het
cessationisme dan maar uit de Bijbel. Ik geloof dat deze visie een oorzaak is van het gebrek aan geestkracht.'
De Franeker predikant heeft wel zorgen over genezingsbijeenkomsten.
'Gaven worden gegeven aan de gemeente tot opbouw van de gemeente. Als bepaalde zaken geen
plaats krijgen in de gemeenten, zie je altijd de ontwikkelingen dat het buiten de gemeenten gezocht wordt. Ik hoop dat de ogen opengaan
voor gebedsgenezing en dat zoiets als ziekenzalving echt een plaats mag krijgen in de kerken.'
Ds. Hutten wil geen pleidooi voor allerlei geestesgaven voeren, maar wil ze wel 'bespreekbaar' maken.
'Veel van mijn collega's zijn het niet eens met de soms harde kritiek en afwijzing van
dergelijke verschijnselen, maar durven zich niet uit te spreken. Vele moderne theologen ontkennen tegenwoordig de wonderen in de Bijbel,
met als gevolg het kleineren van de werken van God, maar gebeurt dat ook niet bij ons als we te weinig verwachten van de Geest van God?'
Ds. Hutten vindt dat kerken zich veel meer in de (gereformeerde) traditie moeten verdiepen om te zien hoe rijk
en krachtig deze over de Heilige Geest spreekt.
'Het is Woord en Geest, maar de Geest is bij ons vaak achter het Woord verdwenen. De
openbaring is af en er hoeft niets meer bij het Woord, maar de Geest spreekt ook nog op vele andere manieren dan door het Woord.
Gelukkig is hiervoor steeds meer openheid. lk wil graag de brug slaan tussen de verschillende kerken. We hebben elkaar nodig om de
wereld te bereiken en dan is het niet goed om verschillen uit te vergroten, ook niet ten aanzien van de Heilige Geest.'
Mede n.a.v. ds. Gert Hutten, Verrast door de Geest, Barnabas, Heerenveen 2005; 263 blz.; prijs € 17,50.
3. CV-Koers - april 2005
Boekrecensie door Aad Kamsteeg
Heeft dominee Gert Hutten met zijn Verrast door de Geest de knuppel in het
hoenderhok gegooid? De vrijgemaakt-gereformeerde predikant speelt met zijn boek in op het in reformatorische kerken vrij breed gevoelde
verlangen naar méér van de Geest. Hutten constateert dat ,,in veel traditionele kerken te weinig aandacht is voor de vervulling met de
Geest’’. Vol worden van de Heilige Geest is voor hem hetzelfde als met Hem gedoopt worden, Hem ontvangen of dat Hij over je komt.
Het gaat daarbij niet om een éénmalige gebeurtenis. ,,Het moet steeds weer gebeuren.’’ Hutten wil dat over die vervulling ,,een
bewustwordingsproces op gang komt’’. Te weinig christenen zijn zich er immers van bewust dat ,,een klein waakvlammetje, net als bij
een geiser, een groot vuur kan worden.’’ Hutten noemt drie redenen ,,waarom veel christenen zo weinig met de Geest doen’’.
De eerste reden bestaat uit veel onkunde. De tweede reden is angst. Angst voor charismatische uitwassen en voor onzekerheid over ,,wat
er gaat gebeuren als de Geest losbreekt’’. De derde reden ligt in het zgn. cessiationisme: wondergaven en tekenen van de Heilige
Geest waren alleen bedoeld voor de beginperiode, de apostolische tijd. Tongentaal, duiveluitbanning, plotselinge genezingen en
wonderlijke profetie via dromen zijn sindsdien opgehouden. Hutten wijst die overtuiging af. Een van Huttens collega’s, de
emeritus-predikant A.N. Hendriks - die veel over de Heilige Geest publiceerde - is daarover duidelijk verontrust. In een artikel in het
blad Nader Bekeken pleit hij zelfs voor een officiële leeruitspraak door de generale synode. Volgens hem zijn het verstaan van
de Schrift, de geloofsbeleving, Gods beloften en het pastoraat in geding, zo niet ,,de eenheid van geloof’’.
Vrucht en gave
Het zou inmiddels jammer zijn wanneer bezinning naar aanleiding van het boek van Hutten
alleen over de ‘wondergaven’ zou gaan. Want hoe kan een gelovige vooral merken dat de Heilige Geest in hem werkt? Gelukkig wijst de
schrijver dan in de eerste plaats op de vrucht van de Geest. Zo is het toch? Als het Nieuwe Testament omschrijft wat God in christenen
doet, wordt ‘de ethiek’ steeds boven het charismatische gesteld. Het vertonen van het beeld van de Here Jezus – het doel van de
mens – uit zich niet zozeer in gaven als wel in liefde, nederigheid, bidden voor zelfs je vijanden en leven volgens de geboden van de
HERE. De boom ken je aan de vruchten. Ze tonen wie je bent. Hutten merkt ergens op dat ,,de vrucht voorwaarde is voor de gaven’’.
Alleen als ook de vrucht van de Geest wordt vertoond, komen de gaven tot hun recht. De kerk van Korinte was in charismatisch opzicht een
briljante gemeente: men kon er in tongen spreken, profetie vormde geen uitzondering en er gebeurden wonderen. Prachtig, zegt Paulus, ik
ben de Heilige Geest dankbaar dat Hij ook mij in tongen laat spreken. Maar het criterium of jullie je hart aan Christus hebt gegeven,
ligt toch elders. Want als je geen liefde hebt… En juist daarover heeft Paulus ten aanzien van Korinte zo zijn twijfels. Hoe komt
een gelovige aan die liefde? Of ook: wat is daarin de rol van de Geest? Hutten benadrukt in dat verband dat ,,alles wat de Geest doet,
erop gericht is Jezus Christus groot te maken’’. Zo is het. De wortel van mijn heiliging ligt in het besef dat ik met Jezus Christus
medegekruisigd en medeopgestaan ben (Rom. 6). Daarin ligt het wonder van de Grote Ruil: Hij kreeg wat ik verdiende en ik krijg wat Hij
verdiende. Dat besef maakt een diep verlangen los om God met mijn leven te eren. Ook Hutten schrijft dat we eerst in ons hart door het
evangelie van genade geraakt moeten worden. Eerst Christus ontvangen om te kunnen geven. Om het met Watchman Nee te zeggen: eerst
zitten, dan wandelen en standhouden.
Hernieuwd bezinnen
Terug naar het cessiationisme. Hutten wijst die gedachte af met de mededeling dat hij
nergens in de Bijbel leest ,,dat de beloften over de wonderlijke werkingen van de Geest alleen bedoeld zijn voor de beginperiode.’’
Hij doet geen poging theologisch in te gaan op de in reformatorische kring toch breed aanvaarde cessiationistische overtuiging. Toch
lijkt me dat laatste wel nodig om in de - zonder twijfel zinvolle - discussie verder te komen. Intussen leert de omgang met binnen-
en buitenlandse gelovigen dat er wel degelijk in tongen gesproken wordt, wonderlijke genezingen plaatsvinden en boze geesten worden
uitgedreven. Betekent dit dat daaruit de conclusie kan worden getrokken dat wat in de tijd van het Nieuwe Testament gebeurde, zonder
meer ook vandaag normaal kan zijn, indien kerken er maar gericht op zouden zijn? Eerlijk gezegd, ik weet het zo net nog niet. Bij de
Here Jezus en de apostelen vinden we nergens dat ze zonder resultaat baden om genezing, dat genezing in fases plaatsvond of dat soms
terugval plaatsvond – daarvan horen we nu wel. Voorts was het destijds kennelijk heel gewoon dat tongentaal ten behoeve van de hele
gemeente werd uitgelegd, maar daarvan hoor ik tegenwoordig weinig. Het is m.i. te gemakkelijk een isgelijkteken te plaatsen tussen toen
en (in beginsel) nu. Blij met de impuls van Gert Hutten tot hernieuwde bezinning ben ik wel. Kerken kunnen zo beducht zijn voor
verandering van dingen waaraan ze gewoon zijn, dat ze gaven die de Geest toch echt wil geven, ongebruikt laten liggen. En zou dat
laatste in veel ‘traditionele kerken’ niet gebeuren?
2. Friesch Dagblad - 19 februari 2005 - www.frieschdagblad.nl
zaterdag, 19 februari 2005, Geloof & Kerk
Ds Gert Hutten uit Franeker schreef boek over de Heilige Geest
De Geest is meer dan ‘iets’ voelen
Franeker - ,,God, daar hebben christenen nog wel een beeld bij en bij Jezus ook omdat die op aarde heeft rondgelopen, maar zodra het
gaat over de Heilige Geest wordt het voor velen te vaag’’. Het is de ervaring van ds Gert Hutten uit Franeker. Zijn meest recente
boek, Verrast door de Geest, gaat over de Heilige Geest.
LODEWIJK BORN
Toen zijn uitgever hem in 2002 belde met de vraag om een boek te schrijven over de Heilige
Geest was Huttens eerste reactie dat dat hem ,,leuk leek’’. Niet wetende wat voor wereld er voor hem open zou gaan. ‘Ik moet
eerlijk bekennen dat ik nog maar weinig wist over de Geest. Ik ben uitermate verrast door alles wat ik leerde, of beter gezegd door wat
de Geest mij leerde’, zo schrijft hij in de inleiding van het boek.
In de studeerkamer van de gereformeerd-vrijgemaakt predikant uit Franeker staan twee planken
met boeken over de Heilige Geest. Verrast door de Geest , waar hij liefst twee jaar aan werkte, is ontstaan na uitgebreid
literatuuronderzoek, intensieve bijbelstudie en veldonderzoek, zo vertelt Hutten, die deze week bekendmaakte dat hij verkast van
Franeker naar Arnhem. ,,In het boek wil ik mensen meenemen op een ontdekkingsreis door de Bijbel en door de wereld van de Geest.’’
Het 263 pagina’s tellende boek is echter niet een soort van simpel toegangskaartje
geworden hoe je de Geest kunt gaan ervaren, benadrukt Hutten. Het is meer richtinggevend voor de lezer. ,,Ik zal lang niet altijd zeggen
‘zo is het’ of ‘zo moet het’. Ik wil mensen aan het denken zetten, zodat er een proces van groei op gang komt.’’
|
|
Honger
Het is in tegenstelling tot zijn eerdere boeken, die hij specifiek voor jongeren schreef, nu een boek voor volwassenen geworden. ,,Omdat
ik die heel graag wil bereiken.’’ Hutten merkt dat er kerkbreed in Nederland de laatste jaren een grote honger is ontstaan naar meer
verdieping en juist ook naar meer van de Geest. Niet alleen binnen zijn eigen kerkelijke kring. ,,Je ziet het overal. Dat de
Protestantse Kerk in Nederland het tot jaarthema uitriep met ‘Kom Heilige Geest, vernieuw Uw kerk’ is bijvoorbeeld een teken. Er is
in kerken een verlangen naar meer radicaliteit, meer heiligheid en meer beleving, vooral ook onder jongeren. Er is een sterk verlangen
om in de kerken iets te betekenen in en voor de wereld.’’ De Geest is daarbij een kernpunt, meent Hutten.
Echter, zodra het over de Heilige Geest gaat, zie je ook direct een reactie. ,,Het is hét
grote spanningsveld in kerken. Er is onrust en onkunde rondom, en over de persoon en het werk van de Heilige Geest. Een hele grote groep
heeft namelijk weinig met de Geest. Ze zeggen: ‘Dat is evangelisch, daar moet ik niets van hebben.’ De Geest is echter niet
evangelisch, maar een bijbels gegeven. In de bijbel lees ik: ‘Niemand kan zeggen: ‘Jezus is Heer, dan door de Heilige Geest’.’’,
aldus de predikant.
De onrust komt volgens Hutten met name doordat er juist in de kerken zelf een tegenstelling
wordt gecreëerd. ,,De vervulling met de Geest is nodig. Hij alleen kan je overtuigen. Maar we moeten er goed over nadenken hoe we
mensen kunnen meenemen in een groeiproces. Bij sommige, naar eigen zeggen door de Geest vervulde christenen, merk ik een soort
arrogantie. ‘Ik ben er en jij nog niet’. Bovendien ligt er in deze tijd heel veel nadruk op gevoel. Ik voel en ervaar veel of ik
voel of ervaar niets. Zorgt nu eerst maar eens dat je de feiten kent dan komt het gevoel vanzelf, want gevoel komt altijd na een feit.
Je bent niet zomaar ineens blij.’’
,,Het is mijns inziens wel zo dat niet iedereen een ‘waar’ of echt geloof heeft. De
Catechismus spreekt daar al over en stelt de vraag ‘Heb je een waar geloof?’. We zullen hoe we christen zijn in het dagelijks leven,
kritisch tegen het licht moeten houden.’’
In Verrast door de Geest behandelt Hutten in twintig hoofdstukken allerlei zaken die in de
Bijbel worden beschreven over de Heilige Geest. Zoals de gaven en vruchten van de Geest, de Geest en Pinksteren en hoe God zich
manifesteert door de Geest in levens van mensen. ,,De Geest is echter nooit in woorden te vatten. De grootheid ervan is niet voor te
stellen. De persoon van de Geest is veel groter dan ons denken. In de brief van Paulus aan Efeze staat het beschreven als ‘de
overweldigende rijkdom’ die ons door God uit genade geschonken is. Dat vind ik een heel belangrijk punt, die nadruk op genade. Het is
God die geeft en wij mogen ontvangen. Het is niet zo dat je als christen vanuit een soort schuldgevoel heel veel voor God moet doen en
dat je ‘dan wel in de hemel komt’. Nee, God zelf wil door zijn Geest van ons een heilig mens maken. Door ons te reinigen en te
vullen. We moeten ontdekken dat God niet alleen in het verleden grote dingen heeft gedaan, maar ons meer richten op dingen die Hij
beloofd heeft om te gaan doen.’’
Hutten geeft aan in zijn boek dat hij ook duidelijk de reformatorische spiritualiteit van
het mogen ontvangen voorstaat. Hij vertelt onder meer hoe hij een keer van een evangelisatieteam de vraag kreeg of hij ‘ook vervuld
was met de Heilige Geest?’ en ‘Heb je al radicaal voor Jezus gekozen?’. ,,Ik wil die vragen niet veroordelen, maar vaak spreken
wij te veel over wat de mens moet doen, meemaken, ervaren, voelen en dat jij moet kiezen. Het gevolg is dat het allemaal zo moralistisch
wordt. Jij moet van alles, maar ik zeg: Ik moet het goede niet doen omdat het nu eenmaal zo goed is. Als ik het goede doe, verheerlijk
ik daardoor God, want Hij heeft het aan mij gegeven.’’
In het kader van zijn veldonderzoek bezocht hij diverse samenkomsten en kerken waar gaven
van de geest worden toegepast, zoals gebedsgenezing en bevrijdingspastoraat. ,,Maar mijn belangrijkste bron was de Bijbel zelf.
Daarnaast ben ik door veel anderen op het goede spoor gezet. Bijvoorbeeld door wat ik las bij C.S. Lewis, Augustinus, Tim Keller, maar
ook bij iemand als prof. dr Bram van de Beek.’’
De predikant is kritisch over de traditionele kerken en over bepaalde charismatische opvattingen over de Geest. ,,In sommige
charismatische kringen wordt gezegd dat je eerst moet geloven in Jezus. Daarna moet je gedoopt worden met de Heilige Geest en als teken
van die vervulling en doop zul je in tongen gaan spreken. Ik lees dit nergens in de bijbel. Het spreken in tongen is maar een van de
gaven van de Geest en niet iedereen zal die gave hebben. Het is ook een discriminerende opvatting. Iedereen die niet spreekt in tongen
is dus blijkbaar geen echte christen.’’
Hij schrikt er van hoe sommige kerken tegenwoordig kerk zijn. Teveel naar binnen gericht en
bezig met interne zaken zoals eenheid of juist verdeeldheid waar duizenden uren in gaan zitten. ,,Ik denk steeds vaker: soms lijken
kerkelijk structuren en het instituut kerk juist de verkondiging van de blijde boodschap in de wereld te blokkeren. We moeten weer de
straat op net als Jezus. Laten zien in onze daden van barmhartigheid en omzien naar de naaste wat geloven inhoudt. Traditionalisme is de
grootste bedreiging voor de kerken. Een kerk moet altijd dynamisch zijn en in beweging. Anders gaat ze dood.’’
In zijn boek is de Franeker predikant duidelijk over de plek van Jezus. ,,Hij is de bron.
Dieper dan Jezus kun je niet gaan. De Geest wekt ervaringen en via die ervaringen en via de Bijbel drijft hij ons naar Jezus. Tegelijk
zeg ik ook: het is Woord en Geest. De Geest werkt door het Woord, maar soms ook zonder het Woord.’’
Niet volmaakt
Hutten wijst als het gaat om de Geest ook op twee belangrijke dingen. ,,De Geest vernieuwt je leven, maar het betekent niet dat de
gebrokenheid en zonde weg is. Die zal er altijd zijn, want dit leven is niet volmaakt. In mijn eigen leven zie ik hoe krachtig de zonde
is. Toch weet ik dat ik uit Zijn kracht mag leven. Voor mij is de Geest ook absoluut een persoon, die ik mag aanroepen in gebed. Net
zoals ik dat doe met God en Jezus. Ook dat is voor mij een ontwikkeling geweest.’’
Om iets van die Geest te kunnen ervaren moet je uiteindelijk toch zelf een stap zetten als christen meent Hutten. ,,Het komt niet
vanzelf. Het gaat erom dat je God zoekt, dat we zoals Luther het zei: ‘Leren leven vanuit genade’. Als die Geest gaat waaien is de
richting belangrijker dan de emotie. Het gaat niet vooral om wat we voelen, maar vooral om waarheen we op weg zijn. De Geest leert je om
te zoeken naar de Bron van je ervaringen en gaven. Hij leert je te zoeken naar het doel waarvoor ze gegeven zijn. God en Jezus
verheerlijken.’’
N.a.v.: Verrast door de Geest, G.H. Hutten, Uitg. Barnabas, Heerenveen, 263 blz. Prijs:
17,50 euro
1. Nederlands Dagblad - 1 maart 2005 - www.nd.nl
Verrast
door onze redacteur Reina Wiskerke
De tijd is voorbij dat alle vertrouwen wordt gesteld op formuleringen, belijdenissen, op zuivere leer en ondertekening van zuivere leer,
signaleerde dr. C. van der Kooi op een studiedag in Utrecht (12 februari jl.). ,,Geloof moet niet alleen boven de wereld zweven, niet
enkel een gedachtegang blijven, of iets van later, maar het moet zijn waarde hier en nu al betonen'', schetste de bijzonder hoogleraar
charismatische theologie.
Hiermee in verband staat het verlangen onder orthodoxe christenen naar ,,de werkelijkheid van het heil''. ,,De aandacht voor het zeer
concrete werk van de Geest - zoals profetie, genezing, klanktaal, dienen - heeft rechtstreeks te maken met de vraag naar de realiteit
van het heil.''
Deze beweging valt her en der waar te nemen. Grenzen tussen geestelijke stromingen binnen het christendom zijn niet meer heilig. Deze en
gene in orthodox-christelijke kring maken gewag van heroverweging van wat altijd vanzelfsprekend leek. Daarbij gaat de aandacht in het
bijzonder uit naar de gaven van de Geest.
Tongentaal
Ook in de Gereformeerde Kerken (vrijgemaakt) denkt niet iedereen, en niet iedere predikant, meer hetzelfde over de gaven van de Geest,
stelt dr. A.N. Hendriks deze maand vast in het blad Nader Bekeken. Hij pleit daarom voor een kerkelijke uitspraak over de leer van de
Heilige Geest. De emerituspredikant heeft zelf altijd de mening vertolkt dat 'wondervolle gaven' behoorden bij de begintijd van de kerk.
Hendriks schaart zijn visie onder wat tot voor kort algemeen geaccepteerd was onder gereformeerden.
Aanleiding voor zijn artikel is de verschijning van Verrast door de Geest, geschreven door de vrijgemaakt-gereformeerde predikant ds.
G.H. Hutten. Die verzet zich tegen de opvatting dat er nu geen wonderen meer zouden gebeuren. ,,Als we de kracht van de Geest inperken,
heeft dat zeer grote gevolgen voor hoe we de Bijbel lezen en uitleggen, maar vooral ook voor hoe we Jezus zien.''
De predikant verdiepte zich in het onderwerp op verzoek van zijn uitgever (Barnabas, Heerenveen), schrijft hij ter inleiding. Naar eigen
zeggen wist hij er nog maar weinig van toen hij eraan begon. ,,Er ging een wereld voor mij open'', schrijft hij. ,,Ik ben uitermate
verrast door alles wat ik leerde, of beter gezegd door wat de Geest mij leerde.''
Depressief
In het eerste hoofdstuk kondigt hij aan kritisch te schrijven ,,over de traditionele kerken en over de bepaalde charismatische
opvattingen van de Geest''. De kritiek komt tot uitdrukking in zinnen waarin hij spreekt over een 'we' waarmee wat mis is. Dan zal hij
wel doelen op de traditionele kerken: ,,Liever beperken we de macht van de Geest, omdat we niet weten wat er gaat gebeuren als de Geest
losbreekt.'' En: ,,Te vaak leven wij nog alsof de satan de baas is. Te vaak hoor ik depressiefmakende verhalen over de kracht van de
zonde en de kracht van de satan.'' Soms ook ontbreekt het 'we': ,,De vervulling van Gods beloften wordt vaak te eenzijdig naar de
toekomst geschoven. Straks zal God alles nieuw maken. Daar zit ook iets veiligs in. Het is fijn dat God zoveel belooft, maar stel je
voor dat Hij het ook echt gaat doen.''
Hutten bevestigt dat de nadruk op speciale ervaringen van de Geest kan ontsporen. Maar: ,,Door zich af te zetten tegen charismatische
uitwassen zijn er kerken waar de Geest te weinig ruimte krijgt en waar ook verkeerde visies over de Geest zijn ontstaan.'' Hij noemt het
een ,,smerige truc van de satan'' om te leren dat ,,geloof weinig met gevoel te maken heeft''. ,,Het is uitermate zorgelijk dat in veel
kerken emoties worden ingeperkt.''
Allerlei aspecten van het werk van de Geest passeren de revue in het boek. Natuurlijk komt ook de gave van genezing aan de orde, een
gave die breder opgevat moet worden dan lichamelijke genezing, tekent Hutten erbij aan. En: ,,Geloven betekent niet: alles wordt heel.
Geloven is ook: leren leven met gebrokenheid.'' Hij waarschuwt voor genezingsdiensten waar genezing van ziekte wordt beloofd als je maar
goed gelooft. ,,Dat is de beste manier om een zieke ook geestelijk kapot te maken.''
Tegelijk stelt de predikant uit Franeker dat er een ,,nauw verband'' is tussen geloof en genezing. ,,Bij geloof gaat het vooral om
vertrouwen en verwachting. Wie weinig verwacht, zal weinig ontvangen.'' Daarom schrijft hij even verderop: ,,Zal God de gave van
genezing, een gave voor de gemeente, geven aan een gemeente waarvan tachtig procent gelooft dat Hij het wel kan maar niet meer
doet?''
Koor
Hutten is een stem in een groter wordend koor van orthodox-christelijke theologen die gaven als profetie, tongentaal en genezing niet
tot een ver verleden willen beperken. De protestants-hervormde predikant ds. M.D. Geuze bepleit in het boek Profetie (uitg. Gideon,
2004) openheid voor nieuwe openbaring, direct door God ingegeven. De protestants-hervormde dr. J. Hoek stelde in zijn recensie van dit
boek (in het Nederlands Dagblad) dat bezinning op profetie geboden is. ,,Met de schrijver (Geuze, red.) mogen we uitzien naar het meer
en meer openbaar worden van de gave van de profetie als 'Gods nu-woord', als toespitsing van het geschreven Woord van God in de situatie
van het heden.'' Dezelfde Hoek keert zich in de bundel Profetisch geïnspireerd (uitg. Quantes, 2005) tegen de visie van dr. A.N.
Hendriks dat bijzondere gaven van de Geest, zoals profetie, alleen voorkwamen in de begintijd van de christelijke kerk.
En dit is maar een greep uit de meest recente publicaties. Het gaat om een trend die al veel langer aan de gang is, en die nog veel
discussie zal oproepen. C. van der Kooi zei in Utrecht ten aanzien van de gereformeerde traditie: ,,Ik pleit ervoor dat er een visie
wordt ontwikkeld op het christenleven en de gaven. De discussie daarover is internationaal gezien nog maar net of nauwelijks op gang
gekomen, dus hoe zouden we er dan nu al uit kunnen zijn?''
|