www.vergadering.nu  Recensie-index  www.vergadering.nu

3 RECENSIES


Demonie en psychiatrie
Wilkin van de Kamp
Crosslight Media
17,95 euro
9789490254094
340 pag.
paperback
Dit boek bestellen bij Boekwinkeltjes.nl (tweedehands)...
of zoek bij: fakkel.nl | ichthusboekhandel.nl | goedhartboeken.nl

In een samenleving die overspoeld wordt door occulte invloeden staat sinds enkele jaren bevrijdingspastoraat volop in de belangstelling. Maar in hoeverre hebben mensen met psychische problemen baat bij bevrijdingspastoraat? Ben je door demonen bezeten als je stemmen hoort? Kun je bevrijd worden van een autistische stoornis? En welke plaats neemt het bevrijdingspastoraat in ten opzichte van de psychiatrische hulpverlening? 
In zijn nieuwste boek geeft Wilkin van de Kamp antwoord op deze en vele andere vragen en pleit hij voor interdisciplinaire samenwerking tussen bevrijdigspastoraat en psychiatrische hulpverlening. 


3. - maart 2012 - www.herstelteam.nl 

Stof tot nadenken over demonie

Boekrecensie door Wilkin van de Kamp

IN NEDERLAND HEBBEN BIJNA 70.000 MENSEN EEN EETSTOORNIS. ZO'N 160.000 MENSEN HEBBEN EEN VORM VAN AUTISME. IEDER JAAR KRIJGEN BIJNA 1.700 MENSEN VOOR HET EERST EEN PSYCHOSE, BIJNA 135.000 MENSEN ZIJN MANISCH-DEPRESSIEF EN 43% VAN DE NEDERLANDSE BEVOLKING HEEFT OOIT IN HET LEVEN EEN PSYCHISCHE AANDOENING GEHAD. WILKIN VAN DE KAMP ORGANISEERDE EEN SEMINAR IN ROTTERDAM OVER 'DEMONIE EN PSYCHIATRIE', DAT MET RUIM 600 DEELNEMERS STIJF UITVERKOCHT WAS. OOK PRESENTEERDE HIJ ZIJN GELIJKNAMIGE BOEK. 
HERSTEL WAS BENIEUWD NAAR ZIJN VERHAAL...

TOEGEVOEGDE WAARDE VAN BEVRIJDINGSPASTORAAT
De seculiere hulpverlening verklaart de oorzaak van veel psychiatrische aandoeningen door een combinatie van biologische, sociale en psychische factoren aan te nemen. Bevrijdingspastoraat heeft volgens Wilkin van de Kamp een toegevoegde waarde, daar waar psychische en paranormale verschijnselen elkaar overlappen. In veel voorkomende psychiatrische aandoeningen kijkt bevrijdingspastoraat ook naar de spirituele factoren en de mogelijkheid van demonische beïnvloeding. In de meeste gevallen is met behulp van een door 'Geboren om vrij te zijn' samengestelde questionnaire vast te stellen of er sprake is van demonische beïnvloeding als de problemen na occulte betrokkenheid begonnen zijn (de questionnaire is te bestellen op de webshop www.bevrijdingspastoraat.nl).

EEN BIJBELS HOLISTISCHE BENADERING
Wilkin: 'In bevrijdingspastoraat hebben we met succes voor legio mensen gebeden die te kampen hadden met lichamelijke en psychische klachten waar arts en psychiater geen oorzaak voor konden vinden, laat staan een oplossing voor konden bieden. In een groot aantal gevallen was de aandoening terug te voeren op occulte betrokkenheid. Canon Michael Perry, lid van de anglicaanse 'Christian Deliverance Study Group', wijst er in zijn boek 'Deliverance' op dat het uitsluiten van de mogelijkheid van demonische invloed tekort doet aan het holistische mensbeeld, dat de mens ziet als een eenheid van lichaam, psyche en geest. 2)
Geneeskunde die ál te snel komt met een eenzijdige psychiatrische etikettering en niet openstaat voor een all-round behandeling op geneeskundig, psychisch én geestelijk gebied (inclusief aandacht voor demonische invloed) brengt ons volgens Perry niet veel verder.
Daarom hebben we voor een goede diagnose een uitgebreide inventarisatie nodig op biologische, psychologische, sociale en spirituele aspecten van de klachten. In bevrijdingspastoraat wordt met behulp van een questionnaire gekeken naar de ontwikkeling van het sociaal, lichamelijk, emotioneel, psychisch én geestelijk welzijn van de confident, om te voorkomen dat de pastoraal werker zich gaat blindstaren op slechts één mogelijke oorzaak van het probleem. Met de questionnaire als hulpmiddel zal de pastoraal werker (in samenwerking met andere hulpverleners) altijd eerst op zoek gaan naar mogelijke lichamelijke en psychische oorzaken van de klachten, voordat gekeken wordt of er sprake kan zijn van demonische beinvloeding.

De holistische benadering van de zieke mens in bevrijdingspastoraat doet recht aan de 'ziekenzorg' van de Bijbel, waar de nadruk ligt op heling van de gehéle mens, zowel in zijn geestelijk als zijn lichamelijk en sociaal functioneren. Door deze benadering zal bevrijdingspastoraat niet snel tot een eenzijdige diagnose of behandeling leiden waarin de problemen enkel als chemisch, psychisch of demonisch worden bestempeld.

ZONDIGE GEDRAGSPATRONEN
Het is niet ondenkbaar dat er een relatie is tussen de leegloop van de kerken en de stijging van het aantal psychische problemen. Veel psychische problemen zijn immers terug te voeren op zondige gedragspatronen. Waar de Kerk mensen nog wees op de weg van vergeving en verzoening door het offer van Jezus Christus, wordt hen in de seculiere hulpverlening de belangrijkste voorwaarde om genezing te ontvangen onthouden: Beken elkaar uw zonden en bid voor elkaar, dan zult u genezen. Want het gebed van een rechtvaardige is krachtig en mist zijn uitwerking niet (Jakobus 5:16, NBV).

Een nationale vervreemding van God heeft geleid tot een explosieve toename
van occultisme in ons land, waardoor mensen occult belast worden en in toenemende mate te kampen krijgen met zowel psychische als paranormale verschijnselen. Waar in landen als Italië en Amerika pastoraal werkers samenwerken met reguliere psychiaters, blijkt in Nederland hier nog steeds een taboe op te rusten.

MULTIDISCIPLINAIRE SAMENWERKING
Het hoeft geen verbazing te wekken dat artsen en intellectuelen het verschijnsel demonische gebondenheid als flauwekul afdoen. Er zijn er ook die menen dat het wel mogelijk is. In Italië is een groep artsen voor dat doel bijeengebracht, doktoren die ontvankelijk zijn voor de mogelijkheid van demonische gebondenheid. De wetenschap kan niet alles verklaren, menen zij, en in bepaalde specifieke en verbijsterende gevallen kan spirituele therapie een patiënt meer goeddoen dan psychofarmaca en traditionele psychoanalyse.

Onder de voorstanders van die visie is dr. Salvatore di Salvo, een jungiaans (gebaseerd op de theorieën van de psychiater Carl Gustav Jung) psychiater in Turijn die zes jaar lang heeft geholpen bij de Rooms-katholieke opleiding van exorcisten, tot hij dat werk neerlegde om zich op een nieuw specialisme in depressiviteit te richten. Hij is van mening dat artsen de exorcisten in de Rooms-katholieke kerk van dienst kunnen zijn. In 1989 benoemde Anastasio Ballestrero, de inmiddels overleden aartsbisschop van Turijn, zes exorcisten voor de stad. Daarbij vroeg hij artsen als Di Salvo om de priesters college te geven over de manier waarop ze tekenen van psychische stoornis, schizofrenie en andere geestesziekten kunnen identificeren, en hoe ze die ziektebeelden kunnen onderscheiden van 'authentieke' demonische gebondenheid. 

Ruim tien jaar later stelde de aartsbisschop van Genua, Tarcisio Bertone in zijn stad een taakeenheid van exorcisten en psychiaters in voor een soortgelijk doel: te helpen bij het doorlichten van wat hij beschreef als een gigantische hoeveelheid mensen die in Italië een exorcisme (uitdrijving) verlangde. Hun werk is mensen die duidelijk ziek zijn te scheiden van de groep die echt om de hulp van een priester verlegen zit. Artsen kunnen volgens Bertone van grote waarde zijn bij het beoordelen van de werkelijke geestestoestand van de patient. 'Men dacht dat exorcisten dikwijls te hulp werden geroepen voor wat in feite psychiatrische aandoeningen zijn, en het is heel belangrijk dat ze het verschil kunnen zien. Het is heel makkelijk om die twee met elkaar te verwarren. Schizofrenen lijden bijvoorbeeld aan auditieve hallucinaties; ze denken dat ze stemmen horen. Mensen die gebonden zijn ook. Als je dat aan een exorcist uitlegt, zal hij vermoedelijk geen overhaast oordeel vellen,' zegt Di Salvo. Tegelijkertijd is hij ervan overtuigd dat er gebeurtenissen en verschijnselen zijn die de wetenschap niet volledig kunnen verklaren, en dat het alleen de 'arrogantie van de wetenschap' is om te eisen dat dit moet. Wetenschappers moeten zich volgens hem openstellen voor de mogelijkheid van demonische gebondenheid en priesters moeten het idee laten varen dat de duivel achter alle problemen zit. Voor sommige patiënten is het volgens hem zinnig om zowel een exorcist als een psychiater te bezoeken: 'De medicus richt zich alleen op de psychische stoornis en tegelijkertijd werkt het exorcisme alleen op de demonische aanwezigheid.' 3)

De Amerikaanse psychiater Scott Peck sprak ooit de woorden uit dat hij 95 procent van exorcisme kon verklaren als traditionele psychiatrische verschijnselen. In zijn nieuwste boek 'Glimpses of the Devil' beschrijft hij zeer uitvoerig twee bevrijdingen die hij zelf heeft meegemaakt. 4) Hij geeft aan dat hij aanvankelijk niet geloofde in de duivel, maar dat langzamerhand wel ging doen. Hij liet zich dopen en heeft zich als psychiater gewaagd aan exorcisme, omdat God dit volgens hem van hem vroeg. Het boek wordt gezien als het eerste volledige verslag van bevrijding en bezetenheid door een moderne psychiater. Peck voert een pleidooi om zaken als demonen, gebondenheid en bevrijding een veld van wetenschappelijk onderzoek te laten worden. Hij stelt voor dat 'demonologie' een nieuwe subspecialiteit van psychiatrie en psychologie gaat vormen. Dat is dus geen 'naïeve demonologie', maar een volwaardige hedendaagse wetenschap die uitgaat van Bijbelse grondlijnen.

Ook in Nederland vinden we verschillende pleitbezorgers voor samenwerking. Psychiater B.O. de Vries schrijft: 'Het is te hopen dat het vergeten gebied van de onzichtbare werkelijkheid, dat in vorige eeuwen wel bekend was, herontdekt wordt. Ik vind het belangrijk dat in die gevallen waarbij psychiatrische, paranormale en demonische verschijnselen zich gelijktijdig voordoen of elkaar overlappen samenwerking tussen psychiater en pastor mogelijk is.' 5)

Drs. B.H.M.J. Sonnenschein schrijft: 'Mijn ervaring is dat er duidelijk meer is tussen hemel en aarde dan wij met onze zintuigen kunnen waarnemen, dat er naast Goddelijke krachten ook boosaardige krachten zijn die mensenlevens kunnen beïnvloeden. Voor dit laatste heeft exorcisme zich door alle jaren heen bewezen. In alle christelijke culturen wordt er gebruik van gemaakt, al heeft onze cultuur weinig oog (meer) voor de niet-waarneembare boosaardige krachten. Exorcisme heeft zijn waarde, mits het op goede wijze wordt toegepast. Dan werkt het mee aan het onder controle krijgen van psychiatrische klachten. Bovendien biedt het de mogelijkheid om meer in contact te komen met jezelf en je weer dichter te brengen bij God en bij de psychische en religieuze kern. Ik spreek de wens uit dat wetenschap en religie elkaar (weer) met open hart en verstand mogen ontmoeten om zo dit moeilijke, ongrijpbare terrein van 'onzichtbare boosaardige krachten' beter in kaart te kunnen brengen, ieder vanuit zijn eigen discipline.' 6)

Dr. M.J. Paul geeft aan: 'De pastorale en de psychologische kijk zijn aanvullend. De terreinen overlappen elkaar en daarom zijn multidisciplinair overleg en dito inzet gewenst. Door alleen vanuit de westerse psychiatrie te diagnostiseren, worden occult belaste mensen veel minder geholpen. Juist christelijke hulpverleners hebben hier een geweldige taak en een voorsprong op hun niet-christelijke collega's. Erken ook de eigen grenzen. Als u het niet aandurft om, zoals De Vries, met demonische krachten om te gaan, schakel dan deskundige pastores in. Ze zijn er gelukkig in toenemende mate! Helaas komt het nog steeds voor dat personen ten onrechte beschouwd werden als gebonden door demonische machten. Maar alle misbruik heft het goede gebruik niet op. Ook het omgekeerde is mogelijk: dat mensen jarenlang psychische hulp ontvangen die onvoldoende werkt doordat de diepste oorzaak niet gepeild wordt. Daarom is multidisciplinaire samenwerking gewenst.'

Bevrijdingspastoraat zaagt niet aan de poten van de psychiatrie. Gezien de positieve resultaten geloven wij dat bevrijdingspastoraat in een groot aantal gevallen een duidelijke toegevoegde waarde heeft in het helpen van mensen die emotioneel en geestelijk zijn vastgelopen. Daarom wil bevrijdingspastoraat zich inzetten voor een intensievere multidisciplinaire samenwerking met de specifiek christelijke en de seculiere hulpverlening.

KWALITEITSCRITERIA
Om tot een multidisciplinaire samenwerking te kunnen komen, zullen we de nodige kwaliteitscriteria voor pastoraal werkers die in (bevrijdings)pastoraat actief zijn, dienen vast te stellen. Dr. H.U. de Vries stelt een aantal criteria die tot een mogelijk intensievere samenwerking kunnen leiden . 7) Enigszins aangepast komen wij tot de volgende vijf criteria:

1. Non extremisme
Pastoraal werkers dienen zich te distantiëren van karikaturale uitingsvormen van de dienst van genezing en bevrijdingspastoraat, waarin onevenredig veel ruimte wordt gegeven aan demonische diagnostiek, rechtlijnige en eenzijdige relaties worden gelegd tussen ziekte en veronderstelde zonde(n), eenzijdige genezingsverwachtingen worden gewekt (triomfalisme) of het niet (direct) geschieden van genezing in verband wordt gebracht met gebrek aan geloof van de kant van de confident.

2. Non exclusivisme
Pastoraal werkers dienen zich op geen enkele wijze af te zetten tegen de reguliere geneeskunde of ten overstaan van patiënten de suggestie te wekken dat de geneeskunde vergeleken bij gebed en geloof tweederangs is. Zij dienen daarentegen principieel het belang te benadrukken van zowel het consulteren van huisarts en/of specialist als het gebruik van geneesmiddelen, naast toepassing van handelwijzen in de dienst van genezing en bevrijdingspastoraat.

3. Kerkelijke autorisatie
Pastoraal werkers dienen te werken in en onder gezag van een kerkelijke gemeente of christelijke zorginstelling, waar zij - met een leerbare en corrigeerbare houding - verantwoording afleggen aan de (kerkelijke) gezagsdragers.

4. Kennis van zaken
Pastoraal werkers dienen de nodige theologische en klinische kennis in huis te hebben om bevrijdingspastoraat op een zorgvuldige en gebalanceerde wijze te kunnen toepassen.

5. Toetsing
Pastoraal werkers dienen bereid te zijn zich te verantwoorden voor hun handelen door te spreken met hulpverleners uit de (para)medische disciplines en zich waar nodig te laten toetsen door de inspectie voor de gezondheidszorg.

Wij ambiëren een samenwerking tussen pastorale werkers in de kerkelijke gemeente en professionele (indien mogelijk: christelijke) hulpverleners. Laten we altijd bereid zijn te leren van anderen door tegelijkertijd open te zijn over de wijze waarop bevrijdingspastoraat bedreven wordt. Durf partners in zorg te zijn!

GEEN MAAKBAARHEIDSGELOOF
Wij leven in een gebroken wereld waar we worstelen met gebroken dromen, gebroken gezondheid en gebroken harten. Wij strekken ons in de naam van Jezus Christus uit naar heelheid van geest, ziel en lichaam, maar beseffen tegelijkertijd dat we niet in een maakbare wereld leven.

Noch de ontwikkelingen in de medische wetenschap, noch de dienst van genezing en bevrijding leiden tot een maakbaarheid van het leven. Bevrijdingspastoraat is geen methode waarin mensen geleerd wordt de juiste stappen te zetten waardoor al hun problemen worden opgelost. Ieder mens is kostbaar, maar bovendien kwetsbaar en sterfelijk.

Wie gelooft in de maakbaarheid van geluk en voorspoed in zijn leven, ontkent de grimmige realiteit van het feit dat we leven tussen de hemelvaart en wederkomst van Jezus Christus en zal in het leven teleurgesteld worden. Wij mogen in deze 'tussentijd' proeven van de genezende 'krachten van de toekomende eeuw' (Hebreeën 6:5), maar we weten ook dat niet alle zieken worden genezen, dat niet alle problemen worden opgelost en dat niet alle zwakheden worden verholpen.

Bevrijdingspastoraat is geen maakbaarheidsgeloof dat leidt tot het denken in eenzijdige oplossingen van problemen en tot het willen controleren en beheersen van omstandigheden en situaties waarin mensen verkeren. Wij weten ons allen geroepen om Gods genezende liefde en barmhartigheid te delen met hen die lijden en met lichamelijke of psychische beperkingen moeten leven.

In het boek Demonie en psychiatrie wil ik een lans breken voor een multidisciplinaire samenwerking tussen pastoraal werkers (in bevrijdingspastoraat) en de seculiere hulpverlening. Het is mijn wens dat de inhoud een aanvulling mag zijn op de gevoerde discussie en dat het ons verder zal helpen helderheid te krijgen in dit grensgebied.'


---------------------
(Noten)
1 Onderzoek Trimbos instituut 2010.
2 Deliverance – Psychic Disturbances and Occult Involvement, Canon Michael Perry, London, SPCK, 1987, blz. 144.
3 De exorcist van liet Vaticaan, duiveluitdrijving in de 21e eeuw, Tracy Wilkinson, Uitgeverij Luitingh, 2007, blz. 178-179.
4 Glimpses of the devil, a psychiatrist's personal accounts of possession, exorcism and redemption, M. Scott Peck, M.D., Free Press, New York, 2005.
5 Niet te geloven?! 15 Artsen over God, wonderen en onzichtbare machten, drs. B.O. de Vries, Kok Kampen, 2001blz. 92.
6 Idem, blz. 79.
7 Om heil en genezing te vinden, de dienst der genezing en zijn plaats in instellingen van gezondheidszorg, proefschrift H.U. de Vries, Kok Kampen, 2001, blz. 515-516.


2. Charisma - februari 2012 - www.charisma.nl

Stof tot nadenken over demonie

Boekrecensie door redactie Charisma

Een interessant boek over de dienst van genezing en bevrijding in het lichaam van Christus. Een Bijbelse Holistische benadering: wanneer is het lichamelijk en wanneer psychisch en wanneer moet iemand bevrijd worden? We denken teveel dat alles demonisch is, maar alles werkt veelcomplexen. Er moet meer samen gewerkt worden tussen pastoraal werkers, bevrijdingspastoraat en de seculiere hulpverlening. Hoe gaan we om met teleurstelling? Wat als genezing uitblijft waar we zo'n geloof in hadden? 

Het boek eindigt met bevrijdingsstappen zoals in de boeken van Dr. Neil Anderson waar de schrijver ook regelmatig naar verwijst. In deze complexe gebroken maatschappij waar relaties gebroken zijn en eigen identiteiten onbekend geworden zijn is alleen redding niet genoeg om vrij in Christus te leven.


1. Friesch Dagblad - 7 februari 2012 - www.frieschdagblad.nl

Stof tot nadenken over demonie

Boekrecensie door Ds. Jan Huitema

Wilkin van de Kamp schreef een boek over de wenselijkheid van samenwerking tussen het bevrijdingspastoraat en psychiaters.

Bevrijdingspastoraat en psychiatrie staan doorgaans even ver van elkaar af als de aarde en de maan. Het eerste valt onder de rubriek ‘geloof’ en het tweede is wetenschap. Maar sommige psychiaters erkennen de realiteit van demonie en geloven in de kracht van het gebed. Veel christenen zijn blij met hun overtuiging. Dat bleek een keer, toen wij als werkgroep ‘Genezing en bevrijding’ van het Evangelisch Werkverband binnen de Protestantse Kerk op een conferentie een workshop Demonie en psychiatrie aanboden. Twee christen-psychiaters gaven hun visie en gingen met de aanwezigen in gesprek. De andere workshops trokken nauwelijks klanten, maar deze zaal zat vol.

Voorganger Wilkin van de Kamp behaalde ooit het diploma van de pabo, maar is al vele jaren werkzaam als voorganger van de Nederlands-Duitse gemeente Euregio in Aalten (Gld). Hij raakte betrokken bij een geval van demonische gebondenheid en maakte de bevrijding van deze vrouw mee. Het werd het begin van een bijzondere bediening. In de loop der tijd richtte hij de stichting Geboren om vrij te zijn op. Er volgde een handleiding voor het bevrijdingspastoraat en Van de Kamp ging conferenties beleggen, waar veel zegen op rust. Er komen duizenden mensen op af per jaar.

Volledig
Van de Kamp heeft een stevig lesboek geschreven, met assistentie van de psychiater A. de Waard. Deze laatste heeft elk hoofdstuk voorzien van een inleiding plus een samenvatting. Toch is het duidelijk dat de pastor de pen hanteert. We treffen een hoofdstuk aan over de geschiedenis van bevrijding in de kerk. Je beseft als lezer dat de kerk van jouw jeugd op dit terrein enorm in gebreke is gebleven. Daarnaast is er een hoofdstuk over de ontwikkeling van de psychiatrie sinds de oudheid. De ontdekking van de psychofarmaca betekende een geweldige verbetering in de behandeling van een aantal ziekten. Het zit kennelijk in het karakter van de auteur om volledig te zijn.

Hij laat geen aspect van demonie en bevrijding ongenoemd en heeft zich grondig verdiept in het vakgebied van de psychiater. Ook is Van de Kamp heel systematisch in zijn manier van werken. Je weet altijd precies waar je bent en wat aan de orde is. Een leuke vondst zijn de vijf g’s en b’s in de paragraaf die handelt over gebondenheid aan de leugen. Iemand heeft de gedachte dat hij niet geliefd is. Dat leidt via het proces van gevoel, gedrag en gewoonte tot gebondenheid. De persoon is verstrikt in de leugen dat hij niet geliefd is. De vijf b’s vormen het gereedschap om je de vrijheid in Christus eigen te maken: bewustwording, berouw, belijden, bekering en bevrijding. Het boek biedt een schat aan informatie en de zeer overzichtelijke inhoudsopgave helpt je om gemakkelijk iets te vinden. Ik vind het een aanrader voor iedereen met belangstelling voor dit onderwerp, hetzij arts, hetzij gemeentelid of lid van een bevrijdingsteam.

Bewijs
Zowel in het bevrijdingspastoraat als in de psychiatrie worstelt men met lastige vragen. De oorzaken van de meeste psychiatrische ziekten zijn niet goed bekend. En zijn bijvoorbeeld lichamelijke afwijkingen in de hersenen oorzaak of gevolg van de ziekte? Deze tak van geneeskunde is nogal eens aan modes en hypes onderhevig geweest. Eén van de grondleggers van de psychiatrie, Carl Gustav Jung, hield zich met spiritisme en andere occulte zaken bezig en verklaarde zelf dat er een demon in hem huisde. Voor Van de Kamp is duidelijk dat strikt neutrale psychiatrie niet bestaat.


Toch is het streven: een psychiatrie die evidence based is, berustend op bewijs. Men wil zoveel mogelijk kunnen aantonen, in lichamelijk en psychisch opzicht. En dus moet men in de kerk maar niet gelijk demonen aanspreken, waar de dokter biologische oorzaken heeft gevonden. Van de Kamp is daar ook beducht voor, maar geeft in zijn boek voorbeelden van symptomen die men louter medisch niet kon verklaren, noch behandelen. Wij ontmoeten het meisje Emma. Een psychiater constateert borderline, een posttraumatische stressstoornis (PTSS) en ADD, maar haar herstel komt pas, nadat het team van Wilkin van de Kamp haar van demonen heeft bevrijd. Veel meer van zulke gevallen zijn voor hem een duidelijke reden om de samenwerking met (gelovige) psychiaters te zoeken.

Holistisch
Net als een arts beklemtoont Van de Kamp het belang van de juiste diagnose. Hij spreekt als pastor en legt uit op welke drie manieren men er achter kan komen of er sprake is van demonische bezetting. De hulpvrager dient met God verzoend te zijn en met medegelovigen verbonden, omdat de kerk een helende gemeenschap is. Ook hierin is de auteur volledig dat hij de biologische, psychische, sociale en geestelijke aspecten van de klachten in kaart brengt. Een bruikbaar instrument daarbij is een zeer uitgebreid vragenformulier. Het doet recht aan de ‘ziekenzorg’ van de Bijbel. Hier valt het woord ‘holistisch’.

Daarmee bedoelt Van de Kamp een alles omvattende aanpak. Hij zou dit woord niet moeten gebruiken, omdat het riekt naar de wereld van new age. Helemaal ‘holistisch’ wordt de behandeling pas, indien men desgewenst kan samenwerken met een psychiater. Bij het vragenformulier plaats ik kanttekeningen. Sommige vragen zijn wel erg indiscreet. Het lijkt mij ‘plezieriger’, als de confident (de hulpvrager) iets heel persoonlijks tijdens het gesprek zelf, vrijwillig, vertelt.

Het is Van de Kamps ideaal dat er medische centra zullen ontstaan, waar artsen, psychotherapeuten, pastores, verpleegkundigen en fysiotherapeuten samenwerken voor het welzijn van de patiënt. Deze laatste heeft klachten, die te maken hebben met het niet goed functioneren op verschillende levensterreinen. Gelijk al bij opname noteert de arts, behalve de medische gegevens, die van de stamboom van de patiënt plus zijn geestelijke achtergrond. Burrswood in het Engelse plaatsje Groombridge is zo’n centrum. Van de Kamp beschrijft de manier van werken, de christelijke overtuiging als basis en de samenwerking met een kerkelijke gemeente in de buurt. Centrum en kerk houden drie maal per week een genezingsdienst. Een dergelijke aanpak veronderstelt enerzijds geloof bij de artsen en therapeuten, anderzijds de bereidheid bij de pastores om in de eerste plaats naar fysieke, biologische en ook psychische oorzaken van de verschijnselen te kijken. Niet alles is demonisch. Hij noemt borderline, ADHD, autisme en het syndroom van Asperger. Wie in zulke gevallen demonen gaat uitwerpen, is als een vuistvechter die in de lucht slaat (1 Korintiërs 9: 26). Kortom, een gebied met valkuilen, waar Wilkin van de Kamp de lezer met geloof en kennis graag doorheen leidt.

* Ds. Jan Huitema is emerituspredikant in de Protestantse Kerk. Hij is lid van het Oaseteam Drachten, dat een keer in de twee maanden diensten houden waar voor verzoening, genezing en bevrijding wordt gebeden. Hij is auteur van het boek ‘Was er maar niets tussen hemel en aarde!’ (Gideon, 2010)

 

www.vergadering.nu