www.vergadering.nu  Recensie-index  www.vergadering.nu

7 RECENSIES


Vijf nijlpaarden in het kippenhok
Nieuwe brandende onderwerpen waarover christenen verdeeld zijn
Willem J. Ouweneel.
Uitg. Medema, Heerenveen 2011.
134 blz. € 12,95
9789063536190
Dit boek bestellen bij Boekwinkeltjes.nl (tweedehands)...
of zoek bij: fakkel.nl | ichthusboekhandel.nl | goedhartboeken.nl

Nieuwe brandende onderwerpen waarover christenen verdeeld zijn:

ISRAËL - Gods volk? En onvoorwaardelijk recht op het beloofde land?
ISLAM - Allah een afgod of dezelfde als de God van de Bijbel?
AFVAL DER HEILIGEN - Eens gered altijd gered of volharden tot het einde?
HEL - Verzoening, vernietiging of verlorenheid van de goddelozen?
OCCULTISME - Bedreiging of belasting?

Na de vijf brandende onderwerpen in Vijf olifanten in een porseleinkast behandelt Willem Ouweneel nu nóg vijf hete hangijzers, waarover christelijk Nederland verdeeld is. Per onderwerp worden twee of drie verschillende standpunten uiteengezet, allemaal met de Bijbel als uitgangspunt. De bedoeling is niet om de verschillen te polariseren, maar om elkaar standpunten te leren begrijpen en respecteren.


7. Leren leven - 2011 - http://jmzwart.wordpress.com...

(4) Vijf nijlpaarden in een kippenhok

Boekrecensie door Mark-Jan Zwart

Na ‘Vijf olifanten in een porseleinkast’ bespreekt Ouweneel nu vijf minder grote onderwerpen die tot verdeeldheid in de christelijke wereld leiden. Met name interessant vond ik de negen stappen die Ouweneel voorstelt in de ’oefening’ om naar elkaar te luisteren. 

Alleen het onderwerp over (de functie van) de hel bracht voor mij echt nieuwe aspecten naar voren, zoals de stellingen over de betekenis en reikwijdte van de eeuwige foltering. Ook het standpunt dat ‘eeuwig’ alleen een kwalitatieve (aard) en geen kwantitatieve (tijdsduur) betekenis heeft, is het bestuderen en waarschijnlijk het tegenspreken waard. 

Met betrekking tot het vijfde ‘nijlpaard’ (occultisme) wordt de kwestie mijns inziens versimpeld door de standpunten terug te brengen tot bedreiging (‘je kunt belast raken’) of geen bedreiging (‘je kunt niet belast raken’), waarmee het punt eigenlijk gaat over de praktijk van de bevrijdingsbediening.


6. Biblion - 2012 - www.deboekensalon.nl 


Boekrecensie door Biblion

In zijn boekje 'Vijf olifanten in een porseleinkast' (2009)* behandelde Ouweneel vijf heikele onderwerpen die binnen christelijk Nederland vaak voor felle meningsverschillen en hevige discussies zorgen. 

In dit nieuwe boekje behandelt hij uitgebreid vijf vitale en controversiële onderwerpen die kerk en christen raken. 

Over Israël en de hel behandelt hij maar liefst drie standpunten en over de andere drie onderwerpen, de islam, de afval der heiligen en occultisme, bespreekt hij steeds twee verschillende visies. In totaal komen dus twaalf standpunten naar voren die zich alle bewegen binnen de grenzen van het orthodoxe christendom. 

Hoe verschillend men ook mag denken ('Zelfrelativering kan de Kerk alleen maar beter maken'), de kern is: Christus is waarachtig God en waarachtig mens in één persoon; verzoening door voldoening. Een markant geschreven boek, dat uitnodigt om in gesprek te gaan en van elkaar te (willen) leren.


5. Opbouw - 29 juli 2011 - www.smouter.net

Vijf nijlpaarden in het kippenhok

Recensie door Willem Smouter

Willem Ouweneel is bezig de balans op te maken - niet dat dit bij hem klinkt als een aanzet om zijn werkzaam leven af te ronden. Maar hij schreef recent over Rome en Reformatie, een deel over Gereformeerd en Evangelisch zit in de pijplijn en wie weet volgt er meer. Daarnaast publiceerde hij Vijf olifanten in de porseleinkast over brandende onderwerpen die christenen verdeeld houden, zoals schepping en evolutie, de plaats van de vrouw en van de homo in de gemeente. En recent kwam daar een vervolg op: Vijf nijlpaarden in het kippenhok met, jawel, nog vijf brandhaarden. Het zijn: Israël, de Islam, occultisme, het bestaan van de hel en de afval der heiligen

Tijd om te luisteren 
De formule van die laatste twee boekjes is apart: je krijgt er niet de mening van Ouweneel over, al dan niet in gesprek met anderen, maar de auteur heeft zich per onderwerp zo goed mogelijk verdiept in twee tot vier conflicterende standpunten. Het is een aanzet tot meningsvorming, niet een afgeronde visie waar je het al dan niet mee eens kunt zijn.

De boodschap van het geheel is vooral: in plaats van elkaar te verketteren over allerlei onderwerpen, neem nu eens de tijd om te luisteren naar de tegenstander en om diens argumenten eerlijk te wegen. Zoals je kunt uitrekenen, heeft Ouweneel bij het vorige deel al het verwijt gekregen dat hij een relativist geworden is die Bijbelse waarheden onder de grond schoffelt en zo meer. Daar antwoordt hij op: ‘Ik pleit niet voor relativisme, maar wel voor een stuk relativering van het eigen gelijk. Dat is heel wat anders. Er is een absolute waarheid, en daar zijn we samen naar op zoek’ (p.20). Dat vind ik een prachtige stelling die ik met andere bewoordingen onlangs ook leerde van de rooms-katholieke theoloog Erik Borgman

Milieubewust? 
Het boekje heeft een sympathieke insteek. Eerlijk, helder en met veel Bijbelteksten bespreekt de auteur vijf thema's die inderdaad in de lucht hangen. Ik vond het trouwens verrassend, daaronder ook de afval der heiligen aan te treffen. We hebben het dan niet over milieubewust handelen onder christenen, maar over de vraag of gelovige christenen later alsnog van het geloof kunnen afvallen. Al stond het onderwerp niet op mijn lijstje, ik moet toestemmen dat het meer dan relevant is

Geen antwoorden
Het sterke aan het boekje vind ik dus de eerlijke weergave van standpunten ter zake, zodat je je goed in beide richtingen kunt oriënteren. De beperking ervan vind ik dat het echt in de sfeer van standpunten blijft. Standpunten volgens het recept: twee doses bewijsteksten, één portie geheide logica en dan schudden voor gebruik. Het valt me altijd op als iemand Jezus een dilemma voorlegt, dat hij eigenlijk altijd een antwoord geeft dat de standpunten overstijgt. Mag je je vrouw wegzenden om allerlei redenen (een beroemd nijlpaard uit de Joodse wereld van toen)? En dan antwoordt Jezus dat God het sowieso niet goed vindt om te scheiden

En als ze vragen voor wie de erfenis is, dan antwoordt Jezus dat je voor alle hebzucht moet uitkijken. En ga zo maar door. Als standpunten met elk Bijbelse gronden tegenover elkaar staan, dan is het niet zeker dat je er uit komt met een extra dosis denkkracht. Misschien deugt onze vraag niet, misschien is ons denkraam te beperkt, of beide standpunten zijn tegelijk waar

Ouweneel biedt soms wel aanzetten tot dit inzicht, bijvoorbeeld bij de afval der heiligen – in wezen een versie van het aloude dilemma tussen Gods almacht en onze verantwoordelijkheid. Die twee kunnen wij weliswaar niet met elkaar rijmen, maar het is wel degelijk allebei waar. De schrijver maant daarbij wel tot voorzichtigheid, toch blijft hij naar mijn idee hangen in de logica dat méér van Gods almacht zou betekenen minder van onze verantwoordelijkheid

Geheimen
Zo zou over meer hoofdstukken wel wat op te merken zijn. Toch neemt dat niet weg dat het een helder, eerlijk boekje is dat het gesprek over belangrijke thema’s kan dienen. En het helpt alleen al om duidelijk te maken dat teksten en logica samen niet genoeg zijn om de geheimen van het geloof te doorgronden

Ds. Willem Smouter is predikant van de NGK Apeldoorn


4. De Oogst - 1 mei 2011 - www.totheildesvolks.nl

Vijf nijlpaarden in het kippenhok

Recensie door Pieter A. Siebesma

Als vervolg op zijn boek ‘Vijf olifanten in een porseleinkast’ heeft Willem Ouweneel een nieuw boek geschreven over vijf andere hete hangijzers waarover christenen verdeeld zijn. De schrijver beschrijft deze onderwerpen redelijk objectief, maar ontkomt niet aan een zekere vooringenomenheid

De hete hangijzers zijn: Israël (is de huidige staat Israël wel of niet een (gedeeltelijke) vervulling van de oudtestamentische profetie); de islam (is de islam een valse, demonische godsdienst of zijn er ook overeenkomsten met het christelijk geloof?); afval van de heiligen (kan een wedergeboren christen wel of niet verloren gaan?); de hel (worden de goddelozen voor eeuwig gepijnigd in de hel, worden ze daar vernietigd of is het verblijf in de hel tijdelijk, totdat ook zij verzoend worden met God?) en tot slot het occultisme (is het occultisme een grote dreiging?)

Doel van de schrijver is dat de aanhangers van deze uiteenlopende visies begrip voor elkaars standpunten krijgen, zodat ze elkaar niet gaan verketteren. De onderlinge verschillen mogen geen belemmering zijn om elkaar van harte te accepteren als broeders en zusters in Christus. Daarom probeert hij zo objectief mogelijk te schrijven en vraagt de lezer te beoordelen of hij daarin geslaagd is.

Emoties
Tot op een bepaalde hoogte is het wel gelukt de diverse visies objectief te beschrijven. Toch bevredigt het mij niet helemaal. In de eerste plaats dreigt door de extreme standpunten tegenover elkaar te zetten toch het gevaar van een karikatuur, waarin niet iedere lezer zich zal herkennen.

Ten tweede hebben sommige onderwerpen meer met emoties te maken dan met de vraag hoe je de Bijbel leest. Over de islam wordt in de Bijbel niet gesproken. Hoe je deze godsdienst ziet, hangt ook af van iemands voorgeschiedenis.

Zo heeft een syrisch-orthodoxe christen, die als asielzoeker in Nederland verblijft en familieleden heeft die door fanatieke moslims zijn vermoord, waarschijnlijk een minder positieve visie op de islam dan iemand die goed bevriend is met zijn islamitische buren.

Dit gaat ook op voor de positie van Israël. Geen onderwerp roept zoveel emoties op als Israël. Veel Joodse christenen ervaren door hun voorgeschiedenis kritiek op Israël als kritiek op henzelf.

Ten derde ontkomt de auteur niet aan een bepaalde vooringenomenheid.
Meerdere malen doet hij de oproep om elkaar niet te verketteren, ook niet wat betreft het uitermate gevoelige standpunt rond de alverzoening. Is het daarom verstandig om op pagina 71 met zoveel stelligheid te poneren dat je als christen niet op de PVV kunt stemmen? Ten vierde wekt het boek de indruk dat het er niet zoveel toe doet wat je gelooft. De waarheid ligt niet altijd in het midden. Sommige leerstellingen, bijvoorbeeld de alverzoeningsleer, zijn mijns inziens onbijbels. Zie je hier niet de invloed van de tijdgeest die oproept om alles maar te accepteren? 

Ten slotte vraag ik me af of het boek werkelijk de verdeeldheid tussen christenen vermindert. Is het niet veeleer een kwestie van geestelijke groei? Het is kinderen eigen om ruzie te maken. Mag je niet verwachten dat naarmate gelovigen volwassener worden in het geloof, zij geestelijk meer naar elkaar toegroeien?


3. De Band - april 2011 - www.filadelfia-zending.nl 

Vijf nijlpaarden in het kippenhok

Boekrecensie door Barend Verkerk

Nieuwe brandende onderwerpen waarover christenen verdeeld zijn

Waarschijnlijk herinnert u zich nog het boekje “Vijf olifanten in de porseleinkast" van dezelfde auteur. Een christelijke bestdoor Barend Verkerk

Nieuwe brandende onderwerpen waarover christenen verdeeld zijn

Vijf nijlpaarden in het kippenhok, Willem J. Ouweneel
Uitg. Medema, 736 pag., € 72,95
ISBN: 9789063536790

Waarschijnlijk herinnert u zich nog het boekje “Vijf olifanten in de porseleinkast" van dezelfde auteur. Een christelijke bestseller, die zelfs enige tijd in de top drie van christelijke boeken heeft gestaan. De titel is ontleend aan de big five (wilde) dieren uit de Afrikaanse wildernis. Dat we nu bij de nijlpaarden in het kippenhok zijn beland, belooft nog wat voor toekomstige uitgaven...

In dit boekje neemt Ouweneel opnieuw een vijftal hete hangijzers uit het christelijke denken bij de kop. Kwesties die nogal eens discussie veroorzaken en, wat je misschien niet zou verwachten, die zelfs tot ruzies en scheuringen binnen gemeenten kunnen leiden. Oordeelt u zelf maar: Israël (wel of niet nog steeds Gods volk?), Islam (is Allah dezelfde als de God van de Bijbel?), Afval der heiligen (eens gered, altijd gered?), Hel (verzoening, vernietiging of verlorenheid van de goddelozen), Occultisme (bedreiging of belasting).

Per onderwerp worden twee of drie verschillende standpunten besproken, waarbij het de bedoeling van de schrijver is dat de lezer probeert om niet alleen naar het eigen standpunt te kijken, maar vooral ook naar het standpunt van de ander. Schrijf de ander niet bij voorbaat af! Probeer begrip voor de tegenpartij op te brengen. Je hoeft het niet met het andere standpunt eens te zijn om toch respect voor de ander te hebben. 

Een tweede doel van het boek is dat die verschillende zienswijzen niet tot scheuring en scheiding zouden mogen leiden, maar dat we onderling verdraagzaam moeten zijn. Het bestaat nu eenmaal niet dat we (zelfs?) binnen dezelfde gemeente over alles hetzelfde denken. Waarmee Ouweneel niet bedoelt dat er geen absolute waarheid meer zou zijn, maar hij pleit wel voor een stuk relativering: samen op zoek naar de waarheid door ook naar de ander te luisteren. Dat betekent ook dat je de genoemde kwesties niet simpel kunt oplossen door beroep te doen op losse Bijbelteksten die je eigen standpunt ondersteunen. 

Het boek zegt bovenal: luister naar elkaar! En heel praktisch geeft het daarvoor een aantal oefeningen, zoals: ga op zoek naar overeenkomsten in de standpunten, kruip eens in elkaars huid voor meer begrip, bedenk dat je de Bijbel altijd met een bepaalde bril op leest door je karakter, je opvoeding en je onderwijs. De nabeschouwing van het boekje wijst nog eens op het belang van relativeren (zelfs Luther en Calvijn verschilden fundamenteel over het avondmaal, maar het kan toch niet zo zijn dat één van beiden daardoor niet in de hemel is?) én op het feit dat het gebruik van losse Bijbelteksten om je eigen standpunt te verdedigen verboden zou moeten worden.

Een zeer leesbaar boek, dat helpt om een eerlijke discussie over deze onderwerpen te voeren. De schrijver kennende mogen we nog wel wat vervolgstof vanuit de gevaarlijke dierentuin verwachten, we zijn pas bij nummer twee van de 'grote vijf' aangekomen.
seller, die zelfs enige tijd in de top drie van christelijke boeken heeft gestaan. De titel is ontleend aan de big five (wilde) dieren uit de Afrikaanse wildernis. Dat we nu bij de nijlpaarden in het kippenhok zijn beland, belooft nog wat voor toekomstige uitgaven...

In dit boekje neemt Ouweneel opnieuw een vijftal hete hangijzers uit het christelijke denken bij de kop. Kwesties die nogal eens discussie veroorzaken en, wat je misschien niet zou verwachten, die zelfs tot ruzies en scheuringen binnen gemeenten kunnen leiden. Oordeelt u zelf maar: Israël (wel of niet nog steeds Gods volk?), Islam (is Allah dezelfde als de God van de Bijbel?), Afval der heiligen (eens gered, altijd gered?), Hel (verzoening, vernietiging of verlorenheid van de goddelozen), Occultisme (bedreiging of belasting).

Per onderwerp worden twee of drie verschillende standpunten besproken, waarbij het de bedoeling van de schrijver is dat de lezer probeert om niet alleen naar het eigen standpunt te kijken, maar vooral ook naar het standpunt van de ander. Schrijf de ander niet bij voorbaat af! Probeer begrip voor de tegenpartij op te brengen. Je hoeft het niet met het andere standpunt eens te zijn om toch respect voor de ander te hebben. 

Een tweede doel van het boek is dat die verschillende zienswijzen niet tot scheuring en scheiding zouden mogen leiden, maar dat we onderling verdraagzaam moeten zijn. Het bestaat nu eenmaal niet dat we (zelfs?) binnen dezelfde gemeente over alles hetzelfde denken. Waarmee Ouweneel niet bedoelt dat er geen absolute waarheid meer zou zijn, maar hij pleit wel voor een stuk relativering: samen op zoek naar de waarheid door ook naar de ander te luisteren. Dat betekent ook dat je de genoemde kwesties niet simpel kunt oplossen door beroep te doen op losse Bijbelteksten die je eigen standpunt ondersteunen. 

Het boek zegt bovenal: luister naar elkaar! En heel praktisch geeft het daarvoor een aantal oefeningen, zoals: ga op zoek naar overeenkomsten in de standpunten, kruip eens in elkaars huid voor meer begrip, bedenk dat je de Bijbel altijd met een bepaalde bril op leest door je karakter, je opvoeding en je onderwijs. De nabeschouwing van het boekje wijst nog eens op het belang van relativeren (zelfs Luther en Calvijn verschilden fundamenteel over het avondmaal, maar het kan toch niet zo zijn dat één van beiden daardoor niet in de hemel is?) én op het feit dat het gebruik van losse Bijbelteksten om je eigen standpunt te verdedigen verboden zou moeten worden.

Een zeer leesbaar boek, dat helpt om een eerlijke discussie over deze onderwerpen te voeren. De schrijver kennende mogen we nog wel wat vervolgstof vanuit de gevaarlijke dierentuin verwachten, we zijn pas bij nummer twee van de 'grote vijf' aangekomen.


2. Nederlands Dagblad - 25 februari 2011 - www.nd.nl | pdf

Vijf nijlpaarden in het kippenhok

Boekrecensie door Roel Sikkema

Onder de titel Vijf olifanten in een porseleinkast schreef Willem Ouweneel vorig jaar een boekje over vijf hete hangijzers die binnen de christelijke wereld zorgen voor verdeeldheid. Hij nam zelf bij die geschilpunten geen ferm standpunt in, maar probeerde beide kanten recht te doen. Hetzelfde recept past hij toe in dit boek.


Nu zijn er weer vijf onderwerpen – Israël, de islam, de afval der heiligen, de hel en occultisme – die voor verdeeldheid zorgen. Of het wederzijdse begrip door dergelijke uitgaven vergroot wordt, valt te bezien. Daarvoor liggen standpunten vaak te vast. 

Maar ook dit boek is wel een handig en overzichtelijk hulpmiddel om snel een beeld te krijgen over die ‘brandende onderwerpen waarover christenen verdeeld zijn’


1. IKON - 22 februari 2011

'Christenen moeten meer naar elkaar luisteren'

Christenen moeten de scherpe kanten van hun meningen afvijlen als het gaat over belangrijke, christelijke thema's zoals Israël, de islam en de hel. Dat schrijft de bekende theoloog en publicist Willem Ouweneel in zijn jongste publicatie 'Vijf nijlpaarden in het kippenhok'.

In het boek behandelt Ouweneel vijf 'brandende onderwerpen waarover christenen verdeeld zijn'. Dat zijn: Israël, de islam, de afval der heiligen, de hel en occultisme. Het boek is een vervolg op Ouweneels boekje 'Vijf olifanten in een porseleinkast' uit 2009 waarin hij ook enkele belangrijke twistpunten bespreekt. 

Met beide boekjes wil Ouweneel christenen informeren over de verschillende standpunten die bestaan over de thema's. Zo beschrijft hij in het nijlpaarden-boek de christelijke standpunten voor en tegen islam. Hetzelfde doet hij met de andere thema's. Dit doet hij niet om te polariseren, maar met als doel elkaars standpunten te leren begrijpen en te respecteren. 

Ouweneel sluit daarom bijna elk thema af met de oproep dat christen naar elkaar moeten luisteren, dat ze minder krampachtig moeten zijn en dat ze ook kunnen leren van andermans standpunten. 

"Als we merken dat de ander een theologisch probleem grondig heeft bestudeerd en met een samenhangend geheel van teksten en argumenten komt, moeten we hem ontzettend serieus nemen en zeer aandachtig naar hem luisteren. Dat moeten we zelfs doen als zijn opvatting onze eigen opvatting tot in de wortels lijkt aan te tasten! Blijf altijd openstaan voor de mogelijkheid dat je het zelf op bepaalde punten fout ziet en dat de ander dichter bij de waarheid zit. Zo, en alleen zo, zullen we 'samen met alle heiligen' verder komen in de kennis van de waarheid van God", zo besluit Ouweneel zijn boek. 


www.vergadering.nu