www.vergadering.nu  Recensie-index  www.vergadering.nu

1 RECENSIE

Zonder Israel geen Reformatie
Over de hervorming van de 16e eeuw
Landelijke werkgroep Vanuit Jeruzalem
's-Graveland 2017
Uitgave in eigen beheer
62 pagina's
Prijs: 10 euro incl. verzendkosten
Dit boek bestellen...

In deze publicatie bespreken we een aantal voor ons doel relevante geschriften. Vanwege Luthers interpretatie herlezen we de befaamde Romeinenbrief, we onderzoeken de visie van de Reformatie op israel en de kerk, we belichten reformatorische belijdenisgeschriften: de Schotse Confessie, de heidelberger Catechismus en de Nederlandse Geloofsbelijdenis, en we leren van H.A. Oberman en J.H. Grolle.

..

1. - maart 2018 - http://christenenvoorisrael.nl/israel-en-de-kerk

Zonder Israël geen reformatie


Recensie door Kees de Vreugd


Opnieuw heeft de werkgroep Vanuit Jeruzalem een brochure uitgebracht. Na publicaties over de huidige situatie in de kerk en over de vroege kerk wordt nu de Reformatie onder de loep genomen.


Aanleiding was uiteraard de viering van vijfhonderd jaar Reformatie. Luther komt dan ook uitvoerig aan bod, maar niet uitsluitend. In het eerste hoofdstuk, over antisemitisme, wordt duidelijk dat Luthers antisemitisme niet iets van het laatst van zijn leven is, maar altijd in zijn theologie aanwezig is. Zelfs tegenover tijdgenoten en medewerkers steekt hij daarin schril af. De glijdende schaal van anti-judaisme (afkeer van de Joodse godsdienst) naar antisemitisme (afkeer van de Joden) wordt helder neergezet. Daaruit concludeer ik dat christelijke theologie dus een positieve visie op het Jodendom zal moeten ontwikkelen, die naast het bestaan van Israel als volk ook de godsdienst ten volle erkent.


Titel en ondertitel van het boekje dekken de lading niet helemaal. Zwaartepunt vormen naar mijn gevoel de hoofdstukken over de brief aan de Romeinen en over ds. Grolle (beide eerder verschenen in Israel en de Kerk). Daarin komt het 'Anliegen' van de werkgroep het meest tot uiting. In een hoofdstukje getiteld 'lsrael en de kerk, volgens de Reformatie' komen in een paar regels de Schotse Confessie van John Knox en de visie van Luther en Calvijn aan bod, maar ook hedendaagse theologen als C.W. Mönnich en F.W. Marquardt. 

Opmerkelijk is in de Schotse Confessie de plaats van de heilsgeschiedenis, waarmee ook aandacht voor Israel in de kern aanwezig is. Al moet dat wel ontwikkeld worden. 

De Heidelbergse Catechismus en de Nederlandse Geloofsbelijdenis krijgen ieder een eigen hoofdstuk. Om het geheel compleet te maken was een bespreking van de Dordtse Leerregels op zijn plaats geweest. Daar gaat het immers over de verkiezing en verwerping? We kunnen toch niet meer over verkiezing spreken zonder zicht op Israëls verkiezing? Nu worden die alleen terloops in het hoofdstuk over Grolle genoemd.


Kortom, de Reformatie is niet klaar, is nooit klaar. Zicht op Israel zal leiden tot een steeds voortgaande reformatie. Mag dat de vrucht van dit boekje zijn.