Laatste Nieuws......
|
Nederlands
Dagblad - 20-4-2002 - www.nd.nl
Opvallende
'profeet', opvallende aanhang
door Hanke Helms
Op het religieuze erf dient zich een nieuw fenomeen aan: de 'profeet' T.B.
Joshua in de Nigeriaanse hoofdstad Lagos. Spectaculaire verhalen over wonderbare
genezingen doen de ronde, ook in Nederland. Een kleine vijfhonderd Nederlanders
hebben de Synagoge, Church of all Nations van T.B. Joshua inmiddels bezocht.
Ze kwamen al of niet genezen, maar bijna zonder uitzondering diep onder de
indruk thuis. Tegelijk bestaat grote twijfel over de kracht achter T.B. Joshua:
Christus of satan?
Jan Westerhof uit Doetinchem is één van de velen, die de Synagoge bezocht. De
eerste keer dat hij afreisde naar Nigeria, zat hij in een rolstoel. Sinds elf
maanden leed hij aan multiple sclerose (ms). September vorig jaar reisden
Westerhof en zijn vrouw af naar Nigeria. Tijdens een dienst van T.B. Joshua werd
Westerhof van het ene op het andere moment genezen.
Weer thuis ontmoet Westerhof uiteraard een golf van verbazing en verwondering.
Aan de arts van het GAK vraagt Westerhof een herkeuring. Die krijgt hij, met als
gevolg dat hij voorlopig voor vijftig procent arbeidsgeschikt wordt verklaard.
Rond september hoopt hij weer fulltime aan de slag te kunnen. Zowel de arts van
het GAK als de behandelend neuroloog aan de VU in Amsterdam noemen het
plotselinge verdwijnen van de klachten van Westerhof bijzonder. Maar: ,,Als
neuroloog heb ik er geen mening over'', zegt dr. B. Jelles van de VU. Zij gaat
ervan uit dat ms niet te genezen is. Westerhof begrijpt deze reactie wel.
,,Artsen zoeken een wetenschappelijke verklaring voor mijn genezing. Maar een
wonder kun je nu eenmaal niet wetenschappelijk verklaren.''
Uit verhalen van Joshua-gangers blijkt dat het nogal opzienbarend is, wat er
gebeurt onder de golfplaten daken van de Synagoge. Er zouden elke week honderden
- duizenden, zeggen sommigen - mensen genezen van aids, kanker en andere
verschrikkelijke kwalen. Dat gebeurt op een spectaculaire manier, die soms wat
onfris aandoet. Mensen 'lopen leeg' van vocht; etterende wonden, blote,
verkankerde geslachtsdelen - je kunt het zo gek niet bedenken of ze worden via
televisieschermen aan het publiek getoond. Mensen, bezeten door demonen, worden
'bevrijd'. Daarbij wordt veel gekronkeld, gegild en gegrepen naar
geslachtsdelen. Het enige dat T.B. Joshua kennelijk daarvoor hoeft te doen, is
zijn uitgestrekte hand op een wat vreemde manier te bewegen en te bidden.
(Geen) uitnodiging
Om een visum te krijgen,
is een uitnodiging vanuit Nigeria nodig. Een van de mensen die verzoeken voor
een uitnodiging verzamelt, is Josien Baksteen, dochter van dr. W.J. Ouweneel.
Zij mailt de namen naar Lagos, waarop ze te horen krijgt wie wel of niet mogen
komen. Ouweneel had zelf het ,,voorrecht'' een bezoek te brengen aan de
Synagoge. Zijn kleindochter werd er genezen van haar slechte gezichtsvermogen.
Ook de vader van Jan Westerhof werd in Nigeria genezen: van suikerziekte en de
chronische vermoeidheidsziekte ME. Volgens Ouweneel heeft T.B. Joshua goede
redenen om verzoeken tot een uitnodiging eventueel te weigeren. Hij 'ziet' nu
eenmaal wat anderen niet zien. ,,T.B. Joshua kan een verzoek afwijzen omdat
iemand zijn zonden niet wil opruimen. Het kan ook zijn dat het eenvoudig Gods
tijd is om te sterven. Joshua wil God niet voor de voeten lopen.''
Jan Westerhof was tot zijn dertigste lid van de Christelijke Gereformeerde Kerk
te Doetinchem. De laatste zes jaar waren hij en zijn gezin lid van de
plaatselijke baptistengemeente. Na zijn eerste bezoek aan de Synagoge in
september vorig jaar, kreeg hij &dollar 500 mee naar huis. In maart kreeg
hij een gift van &dollar 1200. Westerhof is van plan in september de
Synagoge opnieuw te bezoeken. Met het geld dat hij meekreeg, wil hij een paar
mensen met zich meenemen die misschien voor genezing in aanmerking komen. De
giften moeten gezien worden als een cadeautje, zegt Josien Baksteen. ,,T.B.
Joshua wil Westerhof waarschijnlijk gewoon graag terug zien nadat hij is
genezen, zonder hem op kosten te jagen.'' Daarbij komt volgens haar dat T.B.
Joshua in de toekomst wellicht ook naar het buitenland zal reizen.
Vooral uit Zuid-Afrika is de belangstelling voor de profeet groot. Volgens
Baksteen zijn de laatste vijf jaar bijna een miljoen Zuid-Afrikaanse gasten
ontvangen in de Synagoge. Verder is de Synagoge populair onder Amerikanen,
Britten en ook wel Grieken, Japanners, Duitsers, Belgen en inwoners van
buurlanden van Nigeria.
Verdeeldheid
Binnen de baptistengemeente in Doetinchem bracht Westerhofs genezing veel
beroering. Ook hier hebben gemeenteleden circulerende video's gezien over T.B.
Joshua. Het roept binnen de gemeente vragen op naar de bron waaruit T.B.
Joshua's om mensen te genezen. Is die occult? Als Westerhof besmet zou zijn door
een verkeerde geest, zou die geest dan niet via hem de gemeente kunnen
binnendringen? Lijnrecht tegenover kritische gemeenteleden staan anderen, die T.B.
Joshua zonder meer omhelzen als profeet.
Voorganger ds. Yme Horjus en de raad van de gemeente deden een onderzoek. Ze
bekeken 87 sites op internet en twee video's. De ene video vond Horjus
tendentieus tegen de 'profeet'. De andere was uitgegeven door T.B. Joshua zelf.
,,Zelfs hierop staan fragmenten waarbij ik vraagtekens zet. Zo wordt een man op
de grond geworpen door een gebaar van Joshua, die op zo'n zeven meter afstand
staat. De man krabbelt op, maar Joshua 'werpt' hem opnieuw op de grond. Zo gaat
dat door, een keer of zeven, acht achter elkaar. Waarom moet het zo gaan? Het
maakt op mij een beetje de indruk van machtsvertoon.''
Horjus won ook advies in bij Hans Keijzer, voormalig directeur van de
Evangelische Zendings Alliantie, die veel ervaring heeft met wonderlijke
verschijnselen. Keijzer noemt zichzelf ,,voorzichtig voorstander van T.B. Joshua''.
Volgens hem moet wel rekening gehouden worden met de Afrikaanse cultuur, waarin
T.B. Joshua werkt. ,,Het is de vraag of de manier waarop God in Afrika werkt
dezelfde manier is waarop Hij in Europa wil werken.''
De raad van de baptistengemeente in Doetinchem vindt het moeilijk in alle
opzichten een goed oordeel te geven over T.B. Joshua. In een brief aan alle
gemeenteleden wijst de raad op de bijbeltekst over de vruchten, waaraan men de
boom kent. Als er in het leven van broeder Westerhof bepaalde dingen zullen
zijn, zoals verlies van geloofsvertrouwen, dan zal daaruit blijken dat zijn
genezing niet uit God was. ,,Dat hebben we niet geschreven uit lafheid of
overmatige voorzichtigheid. We weten het gewoon niet goed'', zegt Horjus.
Voorlopig geven getuigenissen en levenswandel van Westerhof geen aanleiding de
kracht van God achter zijn genezing te betwijfelen. ,,Inmiddels lijkt de
gemeente de aanvankelijke schroom steeds meer af te werpen om van harte te delen
in de vreugde over de genezing van Jan Westerhof'', zegt Horjus.
Belasterd
Voor dr. Ouweneel was het
alsof hij tijdens zijn eerste bezoek vijf dagen lang in de hemel verkeerde.
Volgende maand gaat hij weer. ,,Het hele kerkterrein is gezalfd met de liefde
van Christus; nergens heb ik zoveel 'mooie' mensen gezien die het beeld van de
Here Jezus uitstraalden. Dat geldt met name voor de ex-zieken en ex-bezetenen.''
Graag bericht ik erover, schrijft Ouweneel in een pleidooi, ,,omdat de bediening
van T.B. Joshua ook in ons land al belasterd is.'' Hij doelt onder meer op
kritiek uit charismatische kring van onder anderen Bert Panhuise, voorzitter van
de charismatische organisatie EuroSpirit, en Arie Potuyt van de Messiah
Television Rotterdam (MTR).
Onlangs verschenen artikelen over T.B. Joshua in Visie van de EO, het
tweemaandelijkse tijdschrift Charisma, de evangelische maandkrant Uitdaging en
de charismatische internetnieuwsdienst Joel News. De laatste werd ,,overspoeld''
door kritische reacties na een eerste, puur positief verslag van een bezoek aan
de Synagoge. Uitdaging publiceerde in het maartnummer een artikel waarin ook
plaats was voor kritiek op T.B. Joshua. Deze maand plaatste Uitdaging veertien
ingezondens die even heftig vóór als tegen T.B. Joshua pleitten. Visie
kondigde afgelopen week een tweede artikel over T.B. Joshua aan. Het gaat om een
interview in het komende nummer met dr. W.J. Ouweneel.
Opnamen
Panhuise en Potuyt bezochten Nigeria om opnamen te maken. Dat hebben ze gedaan,
maar er zal niets van uitgezonden worden. Panhuise wil T.B. Joshua niet zonder
meer afschrijven als valse profeet, maar heeft sinds zijn bezoek wel ernstige
bedenkingen over een aantal zaken. ,,Er is een heleboel dat niet klopt in de
Synagoge. Het meest teleurgesteld ben ik omdat er veel minder gebeurt dan mensen
denken. Iedereen verwijst naar de genezing van Westerhof, maar ik heb al van
zoveel bekenden gehoord dat ze erheen gingen voor genezing en net zo ziek
terugkwamen als ze erheen gingen. 'Het was wel heel indrukwekkend', zeggen ze
dan, maar daar gingen ze niet voor.''
Panhuise heeft onder meer moeite met het vele bloot in de Synagoge. Volgens hem
hebben ,,bijna alle 2000 kerken in Lagos moeite met deze bediening''. In de
Synagoge worden mensen volgens hem niet gedoopt wanneer zij tot geloof komen.
,,En dat is toch één van de belangrijkste sacramenten. Er staat niet voor
niets in de Bijbel: 'Bekeert u en laat u dopen'.'' Ook wordt in de gemeente van
T.B. Joshua geen Avondmaal gevierd. Volgens W.J. Ouweneel is dit misschien niet
juist, maar ,,T.B. Joshua is nu eenmaal geen groot kerkorganisator. Hij is een
profeet''. Volgens Josien Baksteen is er ook sprake van een praktisch probleem.
,,Hoe doop je mensen die zich tot het geloof bekeerden, en hoe vier je Avondmaal
als er vijftig- tot honderdduizend mensen naar de diensten komen?'' Buiten de
diensten zouden er volgens haar wel degelijk bekeerden gedoopt worden.
Begrijpen
De laatste maanden schijnt het niet meer voor te komen, maar eerder was het
zegenen van water onderdeel van de bijeenkomsten door T.B. Joshua. Van het water
zou, naar Handelingen 19 vers 11 en 12, genezende kracht uitgaan. Dat leidt tot
Jomanda-achtige praktijken. Ouweneel: ,,Klopt. Maar we moeten de zaken niet
omdraaien. Het is Jomanda, die een imitatie van het werk van de Heilige Geest
demonstreert, niet T.B. Joshua.''Josien Baksteen: ,,De laaste maanden is het
niet voorgekomen dat water gezegend werd. Maar het kan zomaar weer terugkomen.
Je kunt niet alles opeens begrijpen. Ik ben er sinds mei vorig jaar vijf keer
geweest. Stukje bij beetje vind ik antwoorden op vragen die ik zelf ook heb.''
T.B. Joshua hecht sterke waarde aan de doop in de Heilige Geest. Daarvoor zouden
gelovigen eerst alle bevelen van God moeten onderhouden. Voorlopig lijkt T.B.
Joshua het als enige van de tienduizenden kerkleden zover gebracht te hebben.
Hij is daarom ook de enige die in tongen spreekt, zegt Panhuise. T.B. Joshua
schrijft zelfs in tongen. In de Bijbel komt dat niet voor. Bezoekers van de
Synagoge worden soms door T.B. Joshua uitgenodigd zo'n tekst aan te raken. Ze
slaan prompt tegen de vlakte.
T.J. de Ruiter is predikant van de Elim Pinkstergemeente in Hilversum en was
vele jaren lang als docent verbonden aan de Theologische School Azusa in
Lunteren. Hij onderzocht onder meer veertien preekuittreksels van T.B. Joshua en
schreef hierover een studieartikel. Op basis van zijn onderzoek wil hij T.B.
Joshua niet bestempelen als een valse profeet. De Ruiter legt inhoudelijk wel de
vinger bij een aantal zeer dubieuze punten in het onderwijs van T.B. Joshua.
Vooral met uitspraken over de doop in de Heilige Geest slaat de profeet de plank
mis, concludeert De Ruiter. Die komen erop neer dat een christen volgens Joshua
gedoopt moet zijn in de Heilige Geest om behouden te kunnen zijn. ,,Dat is niet
Bijbels'', zegt De Ruiter.
T.B. Joshua maakt aanspraak op onfeilbaarheid omdat hij in de Heilige Geest
gedoopt zou zijn. Deze uitspraak noemt De Ruiter onbijbels en zeer gevaarlijk,
omdat hij zo de deur opent naar het uitoefenen van autoriteit over anderen. Als
hij zich niet bekeert, zal dit uiteindelijk leiden tot een val, vreest De
Ruiter. ,,Als in de man een persoonlijk proces van autocratisch, autoritair
geestelijk leiderschap aan de gang is, gekoppeld aan onbijbels onderwijs, kan
hij in een mogelijk fatale greep van dwaalgeesten terecht komen. Dit zal
desastreuze gevolgen hebben voor hemzelf en de Afrikaanse gelovigen om hem heen,
die hem gedwee volgen en hem op zijn wenken bedienen. Zij zullen - indien dit
plaats mocht vinden - de eerste slachtoffers zijn. Ik hoop dat dit niet
bewaarheid zal worden.''(20 april 2002)
www.vergadering.nu
|