Nederlands Dagblad - maandag 16 juni 2003

EO-Jongerendag 2003: storm na de stilte

Gospelzanger Michael W. Smith was afgelopen zaterdag toonzetter en smaakmaker van de EO Jongerendag in het Gelredome in Arnhem. Juist met rustige worshipnummers kreeg hij het hele stadion mee.

Ook Willem Ouweneel, Wim Grandia en Toby Mac konden op ovationeel applaus rekenen met hun bijdragen aan het thema Experience God.

 Een overzicht.

tekst Aldwin Geluk en Fija Nijenhuis

De stilte

Voor huidige Jongerendagbegrippen doet de ochtend weldadig rustig aan. Bijna een uur lang trakteert Michael W. Smith de bezoekers op worshipnummers. Niks geen felle, bewegende discolampen. Alleen een man met zijn piano die de show steelt. De band blijft op de achtergrond. Je zou verwachten dat er op deze jongerendag wat meer 'oudere' jongeren zijn. Michael W. Smith is immers al twintig jaar actief op het gospelfront. Maar de samenstelling van het publiek is niet opvallend anders. En de worshipsongs van Michael blijken goed in de smaak te vallen bij de tieners. De stem van het publiek is tijdens het concert beter te horen dan bij de samenzang de rest van de dag. Alleen bij de gouwe ouwe Friends doen de jongeren minder uitbundig mee. Michael: "Dit nummer kennen jullie toch?" Niet iedereen dus.

De irritatie

"Heel irritant." Het zijn ongezouten woorden die jongerendag presentator Bert van Leeuwen aan het begin van de dag kiest om een publiciteitsactie van JongGMV te typeren. Deze jongerenafdeling van het Gereformeerd Maatschappelijk Verbond (GMV) kwam op het idee om op station Arnhem en rondom het Gelredome 'klikkikkers' uit te delen, metalen kikkertjes die venijnig en luid klikken als je erin knijpt. "Leek ons een leuke publiciteitsactie", zegt jong GMV standhouder Johan Bakker. Hij had zich echter niet gerealiseerd dat achtduizend klikkikkertjes in een voetbalstadion een Jongerendag grondig kunnen verstoren. De EO vraagt jongGMV "vriendelijk, maar dringend" de actie te staken, bang voor onophoudelijk geklik tijdens preken, optredens en gebeden. Vandaar dat Van Leeuwen zulke scherpe woorden kiest vanaf het podium: "Wij zijn absoluut niet blij met deze actie en we hebben het liefst dat jullie die kikkertjes direct vernietigen", houdt hij de bezoekers voor.
Bakker vindt het jammer dat de EO zich ergert, maar is desondanks blij. We hebben toch flink gewerkt aan onze naamsbekendheid. Volgend jaar zijn we hier weer, als we nog welkom zijn."

Willem I

"We willen allemaal gekke dingen ervaren. Experience past bij ons. En op de EO Jongerendag denken we na over Experience God (God ervaren). Dan denk ik: Ho even. God als een religieuze experience? Zo bedoelen we het thema niet. Al hopen we dat we God ervaren. Psalm 34 is dan heel mooi: Smaakt en ziet dat God goed is. Je kunt wel veel over God weten, maar Hij wil ook dat je Hem smaakt." Oude woorden, drie punten en een duidelijk verhaal. Het komt allemaal samen in de toespraak van Wim Grandia, aan het eind van de ochtend. Hij geeft concrete handreikingen die kunnen helpen om meer van God te ontdekken en te ervaren: geloven, zoeken en komen. Ik wil je uitdagen om God te gaan zoeken. Er is een groeiende groep jongeren in Nederland die dat doet. Betekent dat dat je de hele dag moet bidden, bijbellezen, dat je nooit meer aan seks mag denken of het leuk mag hebben met je vrienden? Nee, God zoeken heeft te maken met waar je hart naar uit gaat. Als je naar God verlangt, ga je Hem automatisch zoeken en wil je niet meer op plaatsen zijn waar God niet is. Je wilt geen dingen doen die tussen jou en God komen in te staan."

De homo's

Op een centrale plaats, tussen alle kraampjes op de informatiemarkt, staat een bijzonder kraampje. Op een sober bordje staat met viltstift geschreven: 'Christenzijn en homofilie'. De EO zelf is verantwoordelijk voor deze kraam, nadat vorig jaar discussie ontstond rond de aanwezigheid van een stand van ContrariO. Die vrijgemaakt gereformeerde organisatie wijst het praktiseren van homoseksualiteit niet af. Het is druk bij de kraam. Er liggen boekjes met titels als De glazen schelp en De witte kiezel. Ook een dikke 'reader', uitgegeven door de EO, met daarin knipsels uit christelijke kranten en bladen, over homofilie en homoseksualiteit. Die wordt goed verkocht. EO directeur Ad de Boer komt toevallig even langs om poolshoogte te nemen. Hij is blij met de grote aanloop. Juist als het druk is bij zo'n kraam, komen mensen die ergens mee zitten, makkelijker anoniem even kijken. Tijd voor fundamentele gesprekken is er natuurlijk niet, maar als dat nodig is, verwijzen we jongeren door naar de nazorgruimte. Dat is vandaag al een paar keer gebeurd." De Boer wil met zijn kraam "heel helder" zijn. "Niet in het vage laten wat de Bijbel zegt over relaties en homoseksualiteit."


De praatzone

Ruim vierhonderd jongeren lopen naar voren na de toespraak van Wim Grandia. Het zijn er meer dan vorig jaar die gehoor geven aan de oproep om hun hart aan Jezus te geven, "een vraag die God door mijn mond heen stelt", aldus Grandia. In de zogenoemde Talkzone wachten 175 nazorgmedewerkers op hen. Antoinette praat met twee meisjes van dertien. Het blijkt dat een van hen een traumatische ervaring in het gezin heeft gehad. "Dan wil je bidden", zegt Antoinette. Je wilt troost geven, laten zien dat God meehuilt." Ook na de toespraak van Ouweneel hebben jongeren er behoefte aan door te praten. Brigitte (18) is een van hen: "Er was iets wat me aansprak. Op Opwekking heb ik Ouweneel hetzelfde horen zeggen en nu had ik het gevoel: het moet. Het was heel goed. Het is gezegd. Nu kan ik zelf verder met het bidden." De EO zet op de jongerendag bijna vierhonderd nazorgers in. Behalve de 175 nazorgmedewerkers zijn er in het stadion 175 flying squads actief. Zij spreken mensen aan als ze denken dat dat nodig is. Op de achtergrond bidt een team van 35 mensen.


Willem II

Willem Ouweneel zet zijn toehoorders flink aan het werk. De Heilige Geest, het thema van zijn eerst EO Jongerendagtoespraak, leent zich daar ook voor. "Als je Jezus wilt volgen, ontdek je dat je daarvoor niet zelf de kracht hebt. De Geest moet jouwkracht worden. Zoveel christenen hebben weinig kracht in hun leven, omdat ze weinig hebben van de Heilige Geest.' Ouweneel maakt gebruik van een glazen bak met vies water vol smerige doeken. Voordat je vol wordt van de Geest, moet de troep eruit. Een voor een haalt Ouweneel doeken naar boven: onbeleden zonden, dagelijkse zonden, verkeerde contacten, zonden die je aangedaan zijn door andere mensen. Hoe word je vol van de Geest? Dan moetje vanaf vandaag ernst maken met je verkeerde bindingen, met blokkades in je leven. Het tweede is: leren bidden om de vervulling van de Geest. Ook is het belangrijk om te zoeken naar een Geestvervulde prediking. "Zoek die plekken. Je bent nu op zo'n plek, in dit stadion werkt Gods Geest." Een spontaan applaus barst los. "En als je denkt: mijn voorganger is niet door de Geest vervuld, loop dan niet ergens heen, maar zoek andere jonge mensen op en bid samen datje voorganger vervuld mag raken. Ouweneel noemt ook vruchten van de Geest, waaronder liefde en het getuigen naar niet christenen, maar ook profeteren. "Sorns zegt de Heilige Geest iets tegen jou dat je aan een ander mag doorgeven." Dat wordt napraten in sommige kringen.

De storm

De basboxen draaien in de middag overuren. Was het ochtendprogramma rustig en ingetogen, 's middags gaat het spreekwoordelijke dak eraf. De passie van Ouweneel verstilt de zaal weliswaar, maar zijn oproep maakt toch heel wat los. Na het eten zijn de jongeren uitbundiger en het is drukkend warm geworden in het voetbalstadion, waarvan het dak voor de gelegenheid overigens gesloten is. Ook de Ronduit Praiseband tapt uit een ander vaatje: dat van de strijdliederen, zoals Hoor ons loflied. Het refrein Over bergen, door de dalen wordt uitbundig meegezongen. Als de Amerikaanse gospelartiest Toby Mac het podium inneemt, en zijn elektronische rockmuziek het Gelredome tot in de verste uithoeken vult, blijft niemand op zijn plaats. Een vette echo van zijn woorden klinkt als hij plechtig het Onze Vader bidt, als opmaat voor een nieuw rocknummer. De aanwezige ouders fronsen hun wenkbrauwen. "Vanmorgen was het toch een stuk rustiger", concludeert één van hen. Dat klopt. Want dit is storm, en daarin houden alleen jonge bomen stand.

De evaluatie

De namiddagzon schijnt weldadig en de jongerendaggangers gaan weer naar huis. Alhoewel, niet iedereen. Velen blijven nog rondhangen op de betonnen Arnhemse parkeerplaats, omdat zij vanavond nog naar een (langer) concert van Michael W. Smith gaan. Ook in het Gelredome. Wendy (29) en Suzanne (19) bijvoorbeeld. Ze moeten even wachten, omdat het stadion wordt schoongemaakt. 'Michael' was voor beiden het absolute hoogtepunt. "Maar van Wim Grandia heb ik ook echt genoten", zegt Wendy. Ze kende hem al van EO activiteiten, maar was wat gewend geraakt aan zijn manier van preken, "Altijd hetzelfde, toewerken naar een climax". Vandaag was het anders. Ik kon heel goed naar hem luisteren, het raakte mij." Ruth en Gerdienke (16) kunnen bijna geen woorden vinden die omvatten wat zij van de jongerendag vonden. "Geweldig", brengt Ruth uit. "Vooral die worship met Michael dabbeljoe Smith." "Ja, dat was heel bijzonder", voegt Gerdienke daar aan toe. Graag waren ze vanavond naar zijn concert gegaan, maar ze konden zo laat geen vervoer meer vinden naar Kampen, waar ze wonen. "Nou, laten we naar de bus gaan", besluit Ruth monter.

Nederlands Dagblad - maandag 16 juni 2003

Reformatorisch Dagblad - maandag 16 juni 2003

„Geweldig dat je die keus gedaan hebt” 

EO-jongerendag 2003
mix van zang, feest en sprekers rond motto ”Experience God” 

Kerkredactie 

ARNHEM - „God gelooft in jou, en de vraag is of je in Hem gelooft. God komt tot jou, zou jij nu tot God willen komen?” Wim Grandia is een van de hoofdsprekers tijdens de 29e EO-jongerendag, afgelopen zaterdag. Rond de 32.000 jongeren luisteren naar muziek en sprekers in het Arnhemse stadion Gelredome, onder het motto ”Experience God” (”Ervaar God”). 

Hoe ervaar je God? Is geloven niet genoeg? Ja en nee, antwoordt Grandia. „Ja: God rekent je niet af als je Hem niet ervaart; nee: de psalmdichter zegt: smáákt en ziet dat de Heer goed is. God wil dat wij Hem ervaren en dat we de smaak van Hem te pakken krijgen.” Wie tot Hem komt, moet geloven dat Hij is en dat hij God „welgevallig” is. „Welgevallig betekent dat je bij Hem in de smaak valt. Geloven is niet zomaar geloven, maar zeker weten dat Hij bestaat. Het betekent dat je Hem vertrouwt.” 

Grandia roept de jongeren op God te zoeken. De beloning? „Dat je God vindt, want dát is: experience God. Dan is het de vraag: Wie vindt wie? Ik vind God, maar alleen omdat God mij eerst gevonden heeft. God speelt geen spelletje met ons, al doen wij dat soms wel met Hem. Je hoort wel eens: ik geloof niet in God, maar God gelooft wel in jou. Hij houdt van je, wie je ook bent. Als je Hem gevonden hebt, mag je bij Hem als het ware op schoot en gaat Hij je met Zijn liefde vervullen. Geloven en komen zonder Jezus wordt helemaal niets. Als je God zoekt, zoek het dan bij Jezus, want zonder Jezus zul je nooit God vinden.” 

Na zijn toespraak nodigt hij de jongeren uit „de keus van hun leven” te maken. „Als jij nu de beslissing neemt en zegt: Ik wil gaan geloven, echt God zoeken en tot Hem komen, kom dan niet naar voren om bij de volgende artiest vooraan te kunnen zitten, maar om je leven aan Hem te geven.” 

Honderden komen naar voren en een praiseband zingt: „Trots en twijfel wijken voor de kracht van Uw liefde. Ik voel uw kracht en stijg op als een arend.” „Geweldig dat je die keus gedaan hebt, God is daar ongelooflijk blij mee”, besluit Grandia met gebed. „Dank U wel voor de honderden die de stap van hun leven gezet hebben.” 

Traditioneel maken muziekartiesten het hoofddeel van het programma uit. Michael W. Smith uit Amerika is de topper. TobyMac zal „het stadion op zijn kop weten te zetten”, meldt het programmablad, met zijn „energieke mix van onder andere hip hop en rock. Nooit eerder heb je negen muzikanten, dansers en zangers zo’n spetterend optreden zien doen.” 

De meidenband ZOEgirl combineert „typische meidenpop met teksten die echt ergens over gaan.” De „meiden”, die zichzelf als zendelingen zien, zijn geschokt door verhalen van jonge tienermeiden: 27 procent heeft een eetstoornis, een op de vijf deed een (poging tot) zelfdoding en slechts vijf procent van alle 16-jarigen is tevreden met zichzelf. 


Presentator Bert van Leeuwen opent de dag. Hij vergelijkt God met water en de kracht daarvan. „Ken je God en ervaar je Hem? Aan God ligt het niet; Hij wil iets van Zichzelf laten ervaren. Maar wat doet jij er mee? Het is als met een zwembad. Er komt een moment dat je erin springt en je aan God overgeeft. Die keus ligt een beetje bij jou.” 

Ruim 150 vertegenwoordigers van de pers (landelijk en regionaal) zijn aanwezig in de perskamer, waar regelmatig interviews met artiesten plaatsvinden. EO-directeur Ad de Boer verklaart tijdens een van de gesprekken dat jongeren vooral komen voor de gospelartiesten en vrienden, maar dat achteraf blijkt dat ze zich het meest aangesproken voelen door de sprekers. Artiesten worden uitgezocht op twee punten: ze moeten impact hebben op jongeren en de teksten moet „inhoudelijk sterk” zijn. Leidt de harde muziek niet af van de boodschap? vraagt iemand. „Ik geloof er niets van”, zegt De Boer. 

Stadion Gelredome was twee maanden geleden al uitverkocht. Een gedeelte achter het podium was opengesteld -de zogenaamde Jongerendagbioscoop- waar jongeren de dag op een groot scherm konden volgen. EO-Metterdaad hield een collecte voor een project voor straatkinderen in Bolivia. Deze bracht op 47.000 euro. 

De EO had dit jaar voor het eerst een eigen stand, waar de bezoekers informatie over homoseksualiteit konden krijgen die past in het EO-beleid. Ad de Boer had tevoren laten weten dat de kraam ertoe moest bijdragen dat „de homo-onvriendelijkheid en soms homovijandigheid in delen van orthodox-christelijk Nederland wordt doorbroken.” 

De Ronduit Praiseband slaagt erin om de duizenden aanwezigen te laten opstaan en hun handen omhoog te heffen. „Jezus, wij vieren dat U overwon. Uw offer maakt ons vrij. Door Zijn verlossing vieren wij nu feest.” 

Hoe raak je vol van de Heilige Geest?, zo luidt het onderwerp van spreker Willem Ouweneel. „Christus is niet alleen de Verlosser Die je redt, maar ook de Heer voor wie je gaat en aan Wie je je leven wilt wijden.” 

Maar hoe doe je dat? Door de Geest, Die jouw kracht moet worden. „Bekering is je overgeven aan Christus. Dat is genoeg om in de hemel te komen en veel christenen zijn daar dik tevreden mee. Maar ze vergeten: Hoe kom ik de aarde door en wat voor soort christen ben ik? Ben ik een slappe vaatdoek of een christen waarin de kracht van God zichtbaar wordt?” 

Op het toneel staat een glazen bak met water en daarin allerlei rommel in de vorm van oude lappen. Symbolisch haalt Ouweneel er allerlei stoffen uit: onbeleden zonden, zonden die je wel elke dag belijdt, maar waar je elke dag weer in valt, zondige bindingen en contacten. 

„Hoe word ik vol van de Heilige Geest? Het eerste geheim: Maak vanaf vandaag ernst met al die blokkades in je leven en ruim ze op. Tweede geheim: Leer bidden. Dat is wat veel christenen moeten leren. Bidden is gesprek, intimiteit met God. Dat je Hem alles vertelt wat je je beste vriend niet vertelt. En wat ook fantastisch is: echt leren de Bijbel te lezen, op je knieën en te luisteren wat Hij tot je zegt.” 

Zoek een plek van „Geestvervulde prediking”, adviseert Ouweneel. „God de Heilige Geest woont vandaag in dit gebouw. Wij hebben dit gebouw geheiligd.” Applaus volgt. „Als je prediker niet door de Geest is vervuld, kritiseer hem dan niet, maar ga met een groepje bidden totdat hij wel met de Geest is vervuld. 

Hoe merk je dat je door de Geest vervuld bent? Dan straal je de liefde en blijdschap van Jezus uit, dan ga je getuigen. Nee, niet jij, maar de Heilige Geest doet dat. Je gaat profeteren en aanbidden. Aanbidden is geen popconcert, maar komt van binnen, uit je hart. Je wordt als het ware uit je tenen opgetild tot de troon van God.” 

Ouweneel doet een oproep om op te staan „als je vervuld wilt worden door de Heilige Geest. Ga niet staan als je er nog niet aan toe bent en ook niet omdat je denkt dat de ander het gek vindt als je blijft zitten. Als je het werkelijk meent, gaat er wat gebeuren, al merk je dat niet direct. Als je niets ervaart, verwacht dan dat je iets zult ervaren. Maar verwacht grote dingen.”