www.vergadering.nu De Leesmap www.vergadering.nu

Nederlands Dagblad - 13 oktober 2007

Genezing op agenda Protestantse Kerk

van onze redactie kerk
ERMELO - Het onderwerp gebed en genezing hoort op de agenda van de Protestantse Kerk in Nederland en van plaatselijke gemeenten. Dat zei synodevoorzitter ds. Gerrit de Fijter gisteren in Ermelo. In de Lucaskerk - op het landgoed Veldwijk, het terrein van een psychiatrisch ziekenhuis - nam hij een verklaring in ontvangst van de Charismatische Werkgemeenschap Nederland (CWN) en de Lucasorde. Daarin wordt in zeven punten een pleidooi gevoerd om de ‘dienst der genezing’ een plaats te geven in het kerkelijk leven. Ook in de predikantenopleiding verdient het thema aandacht.

Professor Mart-Jan Paul, auteur van onder meer een boek over ziekenzalving, klaagde dat hij er in zijn theologiestudie niets over had meegekregen. Hij was er naar aanleiding van ervaringen als gemeentepredikant op gaan studeren.
Het protestants seminarium Hydepark gaat in elk geval in de nascholing van predikanten een cursus over genezing aanbieden, liet rector Bert de Leede desgevraagd weten. ,,Het is heel belangrijk dat dit onderwerp uit de verdachte hoek wordt gehaald waar het vaak geplaatst wordt’’, zei hij.

Ouweneel
Na de presentatie van de verklaring gaven enkele deskundigen op verzoek een reactie. Professor Willem Ouweneel vond de verklaring ,,te bescheiden’’. Christenen mogen niet alleen bidden om genezing, ze hebben volmacht om genezing uit te spreken. Zoals Jezus vlak voor zijn hemelvaart zegt: ‘Degenen die tot geloof zijn gekomen (…) zullen
zieken weer gezond maken door hun de handen op te leggen’ (Marcus 16). De verklaring van CWN en Lucasorde zegt dat God ,,vrijmachtig’’ is om gebeden te verhoren zoals Hij wil. Ouweneel vindt die nadruk op Gods soevereiniteit te gereformeerd; evangelischen hebben ook oog voor menselijke verantwoordelijkheid, zei hij. ,,Als mensen niet genezen, is het dan omdat God dat niet wilde, of omdat wij zelf zoveel belemmeringen in de weg leggen?’’

Maar professor Cees van der Kooi zei dat Jezus’ woorden kort voor zijn hemelvaart niet zomaar op christenen van nu  toepasbaar zijn. ,,Ik wil de exegese preciezer.’’ Het uitgaan van volmacht om te genezen geeft bovendien ,,in de pastorale praktijk te veel brokken’’, zei hij. Van der Kooi is hoofdopsteller van de verklaring. Pinksterhoogleraar Cees van der Laan zei dat genezing in het evangelie verbonden wordt aan zending en evangelisatie. Die koppeling mist hij in de verklaring. ,,Te sterke focus op genezing is een gevaar, maar het is wel een sterk lokmiddel om mensen in aanraking te brengen met het evangelie.’’

Synodepreses De Fijter zei dat genezing aandacht moet krijgen in de kerk, maar ,,niet geïsoleerd’’. ,,Het gaat erom dat we oog krijgen voor de reële aanwezigheid van Jezus Christus in onze werkelijkheid. En Hij is er niet alleen in het Woord; in de Heilige Geest is God bij ons in al zijn macht en kracht. God roept ons tot boete en inkeer, Hij schenkt verzoening en vergeving en vernieuwt ons. En soms krijgt die doorbraak van verzoening inderdaad lichamelijke gevolgen.’’ De Fijter zei dat Jezus - ,,de lijdende knecht van God, vertrouwd met ziekte’’ – juist bij ons is ,,in onze verlorenheid, duisternis en ziekte’’. De verklaring van CWN en Lucasorde zegt dat bij het gebed voor en met zieken vaak handoplegging en/of zalving horen. Helpt het dan echt om iemand de handen op te leggen?, vroeg iemand ooit aan een anglicaanse predikant. Rob van Essen, predikant in Den Haag en voorzitter van de Nederlandse Lucasorde, vertelde wat het antwoord was: ,,Dat vraag je toch ook niet van de zegen die iedereen ’s zondags in de kerk meekrijgt?’’ 

Verklaring over dienst der genezing

De Charismatische Werkgemeenschap Nederland (CWN) is in 1974 opgericht om te streven naar vernieuwing van de kerken door bijzondere aandacht voor het werk van de Heilige Geest. Ze is vooral actief in de kerken die nu de Protestantse Kerk in Nederland vormen. De CWN onderhoudt samen met de Katholieke Charismatische Vernieuwing de bijzondere leerstoel theologie van de charismatische vernieuwing aan de Vrije Universiteit in Amsterdam (prof. dr. Cees van der Kooi). De Lucasorde, opgericht in een anglicaanse kerk in de Verenigde Staten in 1953, noemt zichzelf naar de Bijbelse evangelieschrijver Lucas, die arts was. Het is een oecumenische gebedsgemeenschap, die praktische toerusting en liturgisch materiaal biedt om de ‘dienst der genezing’ binnen de kerken te bevorderen, onder meer door voorbede, handoplegging en ziekenzalving.

De verklaring die CWN en Lucasorde gisteren presenteerden, pleit ervoor dat de ‘dienst der genezing’ een plek krijgt als ,,wezenlijk bestanddeel van het leven van de kerk’’. ‘Dienst der genezing’ omschrijven ze als ,,de sacramentele en rituele verkondiging, dat de liefde van God aangevochten en zieke mensen levenskracht schenkt’’. Dit gebeurt door te bidden voor en met zieken, vaak met daarbij handoplegging en/of zalving. Dit gebed ,,vindt plaats met verwachting en volharding’’.

,,Dat is iets anders dan zekerheid dat precies ontvangen wordt waarvoor gebeden wordt. Mensen vertrouwen zich in het gebed en bij de handoplegging toe aan de beschermende en levengevende macht van God. God zelf in zijn ontferming is uitgangspunt en richtpunt. De wijze waarop het gebed verhoord wordt is een zaak van God, die in al zijn werk vrijmachtig is, genadig en trouw.’’

De verklaring keert zich tegen ideeën over God als een ‘iets’ of een ‘universele energie’. ,,Hij keert zich helend naar  ons toe in vergeving en genezing’’ en is ,,actief en intens’’ op ons leven betrokken. De verklaring zegt geen concurrentie met de moderne geneeskunde te willen (,,Wij beschouwen de moderne geneeskunde als een gave van God’’). 
Vorige maand presenteerde het Evangelisch Werkverband (EW) ook al een cursusboekje om in plaatselijke gemeenten ,,op een evenwichtige manier’’ aan de slag te gaan met ,,de dienst van genezing en bevrijding’’.


Reformatorisch Dagblad - 12 oktober 2007 - www.refdag.nl

„Genezing is een aspect van verzoening”

Van een medewerker

ERMELO - Gebedsgenezing mag nooit op zichzelf staan. Ze moet ingebed zijn in een groter geheel en onderdeel zijn van verzoening en vergeving. 

Dat zei ds. G. de Fijter, synodepreses van de Protestantse Kerk in Nederland (PKN), vrijdagmiddag in Ermelo. Hij kreeg daar een verklaring over gebed en genezing aangeboden die opgesteld is door de Charismatische Werkgemeenschap Nederland en de Nederlandse Lucasorde. 

De synodepreses sprak van een „indrukwekkende bijdrage aan een beladen discussie” die over dit onderwerp gevoerd wordt. De laatste jaren is ook binnen de Protestantse Kerk in Nederland aandacht gekomen voor gebedsgenezing, zei hij. Hij had het over een ongemakkelijke verhouding van het „mainline protestantisme” tot gebedsgenezing. In de gereformeerde theologie ligt veel nadruk op het hoofd en het verstand. Van de tegenbewegingen Nadere Reformatie, Réveil en piëtisme hadden de laatste twee ook aandacht voor genezingen als uitvloeisel van het geloof, aldus de predikant. 

Gebedsgenezing, beter gezegd healing, moet volgens ds. De Fijter niet op zichzelf komen te staan. „Het moet ingebed worden in een breder geheel. God roept ons op tot bekering en Hij vernieuwt ons. De kern van de vernieuwing ligt in de verzoening en de vergeving. Genezing is een aspect van verzoening en vergeving. Soms heeft de verzoening lichamelijke gevolgen.” 

Prof. dr. C. van der Kooi, hoogleraar theologie van de charismatische vernieuwing aan de Vrije Universiteit (VU), een van de opstellers van de verklaring, zei dat de verklaring niet een reactie is op de beroeringen van de afgelopen tijd in de gereformeerde gezindte. Al enkele jaren geleden is een denktank ontstaan in charismatische kring. Door het in de verklaring niet alleen te hebben over de opstanding van Christus maar ook over het kruis van Christus, kan dit element van charismatische vernieuwing geïntegreerd worden in een katholiek gereformeerd kader, meent hij. 

In de verklaring wordt het woord gebedsgenezing bewust niet genoemd, omdat het gebed geen instrument is waarmee God in dienst genomen wordt. „Het gebed is geen middel, maar een plaats waar de tegenwoordigheid van God concreet wordt. Het is aan God of en hoe Hij genezing schenkt.” 

Prof. dr. W. J. Ouweneel, hoogleraar filosofie en theologie aan de Evangelische Theologische Universiteit te Heverlee, vond het geweldig dat de verklaring er was. Vijftien jaar geleden zou het ondenkbaar zijn dat een dergelijke verklaring aan de synodevoorzitter van de Hervormde Kerk zou worden aangeboden, zei hij. Hij wil de genezingsbediening niet voorbehouden laten zijn aan predikanten maar wil dat alle gelovigen daarvoor in aanmerking kunnen komen. Verder vond hij alleen bidden om genezing te vrijblijvend. Hij pleitte voor het met volmacht uitspreken van genezing. Volgens hem ligt hier een theologisch verschil. Reformatorischen, die de nadruk op Gods soevereiniteit leggen, zullen het hebben over bidden. Evangelischen, die daarnaast nadruk leggen op de verantwoordelijkheid van de mens, zullen de volmacht uitspreken. „De consequenties zijn belangrijk. Er zouden meer zieken genezen als meer mensen het lef hebben om niet alleen te bidden maar met volmacht te spreken. God wil meer mensen genezen, maar de mensen willen niet.” 

Kritiek was er van prof. dr. C. van der Laan, hoogleraar pentecostalisme aan de VU. Hij miste Schriftgegevens voor de onderbouwing van de dienst der genezing, evenals de link naar zending en evangelisatie. „Reddings- en genezingsdiensten kunnen een sterk punt zijn om buitenstaanders binnen te halen.” 

Dr. M.J. Paul, die verbonden is aan de Christelijke Hogeschool Ede en aan de ETF te Heverlee, was grotendeels akkoord met de verklaring. Hij hoopte op een verdere doorwerking. Zijn kritiekpunt was dat de vermelding van satan, duivelse macht, zonde en vervloeking ontbreekt. „Waarom is het element van het belijden van schuld niet aanwezig en waarom is niet gesproken over occulte belasting?” vroeg hij. 

In een reactie op de stelling van prof. Ouweneel zei prof. dr. Van der Kooi dat het theologisch niet verantwoord is om te zeggen dat iedereen over de volmacht kan beschikken. „Ik ben te veel brokken tegengekomen.” 

Tegen dr. M.J. Paul zei hij dat het woord zonde niet genoemd wordt, maar dat het begrip zonde wel benoemd wordt. 

In reactie op prof. Van der Laan stelde hij dat de vernieuwing in eigen huis voorrang heeft boven het evangelisatorische aspect.

De Leesmap-index


 

www.vergadering.nu