|
www.vergadering.nu Recensie-index www.vergadering.nu
4 RECENSIES
 Handboek
Christelijk Geloof
Alister McGrath en Jan Hoek
Uitg. Boekencentrum, 2008
352 pag. € 34,50 (gebonden, geïllustreerd)
Dit boek bestellen bij Boekwinkeltjes.nl (tweedehands)...
of zoek bij: fakkel.nl | ichthusboekhandel.nl | goedhartboeken.nl
Tweeduizend jaar na de kruisiging van Jezuselijk geschreven Handboek Christelijk Geloof geeft een eenvoudige en heldere inleiding op dat
christendom: het biedt een volledig overzicht van de belangrijkste onderdelen van de christelijke geloofsovertuiging. is het christendom
de godsdienst met de meeste volgelingen ter wereld. Het gezaghebbende en toegankEerst wordt een historisch overzicht gegeven. Daarna
wordt in zes magistrale hoofdstukken de kern van het christelijk geloof uitgewerkt: geloof, God, Jezus, verlossing, de kerk en de
christelijke hoop. Uitgelegd wordt wat deze begrippen inhouden, waar ze vandaan komen en hoe ze zich hebben ontwikkeld. Ook wordt
besproken wat hun betekenis voor de wereld van vandaag is. De hoofdstukken zijn door verschillende deskundigen geschreven. Bijzonder
daarbij is dat de verschillen tussen diverse stromingen binnen het christendom worden gerespecteerd. Daarnaast geven meer dan zestig
kaderteksten aanvullende informatie over uiteenlopende onderwerpen, zoals de verschillende visies op de schepping, de profetieën in het
Oude Testament over Jezus, de doop, de vraag of christenen kunnen meevechten in oorlogen en over talloze andere thema’s. Her en der is
de tekst bovendien voorzien van wijze en puntige uitspraken van de grote theologen, filosofen en kerkvaders uit de geschiedenis.
Meer dan honderd kleurenillustraties maken het boek compleet.
Het Handboek Christelijk Geloof biedt:
• volledig overzicht van de kern van het christelijk geloof
• ruim zestig kaderteksten met extra informatie
• meer dan honderd full colour illustraties
• toegankelijk geschreven inhoud door deskundige theologen
• een bloemlezing uit sleutelteksten van belangrijke christelijke denkers
• een begrippenlijst en een register
Dit handboek is geschreven om christenen te helpen hun kennis van het geloof te verdiepen. Ook wil het boek het leven van de gelovige
verrijken en aanzetten tot persoonlijke groei. Hiet biedt niet-gelovigen een basaal overzicht van het christelijk geloof, waarbij enkele
belangrijke theologische kwesties aan bod komen. Bovenal is het de bedoeling dat dit boek laat zien hoe christelijke
geloofsovertuigingen op de Bijbel gebaseerd zijn.
4. Reformatorisch Dagblad - 3 december 2008 - www.refdag.nl
Geloofsinleiding voor hedendaagse lezer
Boekrecensie door Dr. W. van ’t Spijker
Het ”Handboek Christelijk Geloof” wil een inleiding bieden in het christelijk geloof voor de mens die vandaag geconfronteerd wordt
met de nasleep van het Europese atheïsme. Oorspronkelijk verscheen het werk in het Engels. De vertaling in het Nederlands is van de
hand van Welmoed van Elk-Smith.
Prof. dr. J. Hoek vormt met de Britse theoloog Alister McGrath de redactie van deze uitgave. Dr. Hoek leverde enkele zeer beknopte
toelichtingen bij een onderdeel hier en daar, waar de Nederlandse situatie wat extra aandacht verdiende. McGrath wist met een team van
auteurs een handboek samen te stellen waarin de grondvragen van het christelijk geloof vanuit de Bijbel en dikwijls in het licht van de
geschiedenis aan de orde komen.
Hijzelf is bekend om de manier waarop hij het christelijk geloof vooral vanuit de historische gezichtshoek benadert. Zijn leeropdracht
in Oxford is vooral gericht op de historische theologie. Er was een tijd in zijn leven waarin hij het christelijk geloof had losgelaten.
De situatie in de nazitijd bracht hem tot een ander inzicht, waardoor het wezen van het christelijk geloof zoals het binnen de
Anglicaanse Kerk vorm had gekregen, hem boeide. Zijn belangstelling voor het erfgoed van de puriteinen gaf aan zijn denken en manier van
theologiseren een warmte die op zich genomen reeds weldadig aandoet.
Zijn overtuiging spreekt uit zijn vele publicaties. Zijn kennis van zaken springt in het oog en de presentatie van de materie die aan de
orde is, wordt gekenmerkt door eenvoud en toegankelijkheid. De lijst van boeken die van zijn hand verschenen, is omvangrijk: een eminent
schrijver, zo mag men wel zeggen.
Piëtisme
Het ”Handboek Christelijk Geloof” telt ruim 350 bladzijden, die redelijk proportioneel zijn verdeeld over zes hoofdstukken.
Daaraan gaan tien bladzijden met een inleiding en een heel kort overzicht van de perioden van de geschiedenis van de kerk vooraf.
Tekenend is de opzet: Nieuwe Testament, vroege kerk, middeleeuwen, renaissance, reformatie, opwekking, moderne wereld.......
Lees het hele artikel
hier...
3. Nederlands Dagblad - september 2008 - www.nd.nl
Handboek Christelijk Geloof
Boekrecensie door Roel Sikkema
Dit boek presenteert zich als een eenvoudige en heldere kennismaking met het christelijk geloof. Het is niet in de eerste plaats bedoeld
voor mensen die weinig van het geloof afweten en meer geïnformeerd willen worden. De auteurs gaan er impliciet al van uit dat de lezer
zelf christen is, maar zijn geloof wil verdiepen. Dat gebeurt in een aantal hoofdstukken die door Britse theologen van evangelicale snit
zijn geschreven. De schrijvers zijn Alister McGrath, John G. Stackhouse, Gerald Bray, Peter Walker, Graham Tomlin en Chris Wright. In
hun teksten behandelen ze diverse onderdelen van het christelijk geloof: het geloof zelf, God, Jezus, verlossing, de kerkende
christelijke hoop. De hoofdtekst wordt aangevuld met korte excursen, onder meer over ‘visies op de schepping', 'hoe boeddhisten Jezus
zien' en 'is Christus aanwezig bij het avondmaal?'.
De meeste van deze onderdelen komen uit de oorspronkelijke tekst, enkele zijn geschreven door de redacteur van de Nederlandse editie,
dr. Jan Hoek. Die gaan in op meer specifiek Nederlandse situaties en discussies. Lezenswaardig zijn ook de citaten van christenen, die
zowel in de marge van het boek als in een speciale 'Bloemlezing van het christelijk gedachtegoed' achter in het boek te vinden zijn.
Hoek schrijft in een apart woord vooraf dat hij zich in de hoofdlijnen van het boek kan vinden, maar dat hij hier en daar zaken toch
iets anders zou hebben geformuleerd. Dat zou het geval kunnen zijn bij het excurs over ‘de vrouw in het ambt'. De voorstanders daarvan
worden gezien als mensen die daarvoor een goede Bijbelse fundering hebben (onder meer Galaten 3:28), terwijl met betrekking tot de
tegenstanders wordt gezegd dat de weerstand tegen de vooraanstaande positie van vrouwen in de kerk pas met het optreden van keizer
Constantijn is opgekomen en vooral van culturele aard is. Merkwaardig is dat hier het beroep van tegenstanders op de zogenaamde
'zwijgteksten' (1 Kor. 14 : 34-35) volstrekt wordt genegeerd. Hoe je ook over deze zaak denkt, het boek geeft hier een eenzijdig beeld
van de argumenten van de tegenstanders. Het Handboek Christelijk Geloof is mooi uitgevoerd, gebonden met veel illustraties.
2. CV-Koers - september 2008
Handboek Christelijk Geloof
Boekrecensie door Ronald Westerbeek
Een absolute aanrader is het Handboek Christelijk Geloof, dat verscheen onder redactie van de Engelse theoloog Alister McGrath. Het
handboek is allereerst geschreven voor christenen die hun kennis van hun geloof willen verdiepen, maar ook anderen wil het een heldere
kennismaking met het christelijk geloof bieden. Wat geloven christenen, waar komen hun overtuigingen vandaan en hoe hebben deze zich
door de eeuwen heen ontwikkeld? Het is een handzaam boek, boordevol informatieve kaders en illustraties, dat uitnodigt om in te
grasduinen. Maar oppervlakkig is het allerminst – de auteurs reiken weliswaar een schat aan informatie aan, maar blijven niet steken
op het niveau van feitjes en weetjes, het gaat hun telkens om de geloofsinhoud, waarbij enkele belangrijke theologische kwesties goed
aan bod komen. Dat zit ‘m ook in de ligging van de auteurs: bijbelgetrouwe (Engelse) theologen als McGrath, Peter Walker en Graham
Tomlin, die merkbaar hart hebben voor het Evangelie van Jezus Christus.
In een korte introductie schetst McGrath de geschiedenis van het christendom, van Vroege Kerk tot Reformatie en via de
opwekkingsbewegingen van Wesley, Whitefield en Edwards naar de verschuiving van het christendom naar het zuidelijke halfrond. Dan volgt
een bespreking van de aard van het geloof om duidelijk te maken wat geloven voor een christen inhoudt en hoe het zich verhoudt met zaken
als rede en cultuur. Hierna volgen vijf hoofdstukken over kernbegrippen binnen het geloof: wat verstaan we onder 'God', wie is Jezus,
wat is de betekenis van verlossing, wat is de kerk, en: wat verwachten christenen van de toekomst? De auteurs dringen geen standpunten
op en geven vooral een helder overzicht van standpunten, maar alleen al in deze thematische keuzen klinkt hun bijbelgetrouwe visie door.
Het handboek doet, in alle beknoptheid, recht aan tweeduizend jaar christendom en is tegelijk ook goed bij de tijd, met aandacht voor
postmodernisme, de islam, de charismatische beweging en actuele thema's als intelligent design, sociale gerechtigheid en duurzame
ontwikkeling. De Nederlandse editie is uitgebreid met kaders waarin prof. dr. Jan Hoek telkens belicht hoe de betreffende thematiek
speelt binnen de Nederlandse theologie, zodat ook H.M. Kuitert en A. van de Beek niet ontbreken.
1. Opbouw - 20 juni 2008
Fraai boek over wat christenen geloven
Boekrecensie door J. Lakerveld
Handboek Christelijk Geloof heet het boek. Terecht. Op een overzichtelijke, heldere, prettig leesbare manier legt het uit wat christenen
geloven. Het is schitterend uitgevoerd, met ruim 100 illustraties in kleur, meest schilderijen en mooie foto's, alle voorzien van een
duidelijke toelichting. Tussen de eigenlijke tekst door staan herkenbaar aan een steunkleur zogenaamde kaderteksten, als Waar lag de
tuin van Eden? Mogen christenen oorlog voeren? De zoektocht naar de historische Jezus. Mogen kleine kinderen worden gedoopt? (!) Hoe
boeddhisten Jezus zien, en vele meer. In de kantlijn staan opvallende uitspraken van bekende gelovigen, van Pascal, Augustinus, Marten
Luther King, en anderen. Het boek wordt afgerond met een bloemlezing van citaten uit geschriften van christelijke denkers en theologen;
van Justus de Martelaar tot Barth en Bonhoeffer en er is een begrippenlijst waarin ruim 200 termen uitvoerig worden verklaard.
Breed Bijbels kader
Ik waag me niet aan een echte bespreking op niveau; daarvoor mis ik de nodige kennis. Wel wil ik wat leeservaringen met u delen. Als
'gewoon'
gelovige heb ik het boek met plezier doorgenomen: geloofsonderdelen die je kent, overtuigingen die je hebt worden hier verdiept en in
een breed Bijbels kader gezet; je leert ze kennen van vele kanten. En bij zoveel volledigheid als dit boek biedt, kom je natuurlijk veel
'nieuwe' dingen tegen.
Almacht
Na een kort historisch overzicht volgen hoofdstukken over God, Jezus, Verlossing, de kerk, christelijke hoop. Elk behandelt een
breed scala aan aspecten. In dat over God staan paragrafen over Gods naam, zijn 'wezen' (wie en hoe Hij is) en eigenschappen. Is hij
mannelijk? De Schepper en de schepping krijgen aandacht en de plaats van de mens daarin. De persoonlijke aard van God, waardoor Hij
relaties kan aangaan met de mens, zijn vaderschap, enzovoort. Dat alles uitgebreid, met veel opvattingen erover uit het verleden en de
visies erop binnen en buiten de christenheid vandaag. Het klinkt misschien niet aantrekkelijk, maar het wordt met een behoorlijke
levendigheid verteld. In dit hoofdstuk kom je kaderteksten tegen als Hoe kan God gekend worden door de natuur? Visies op de schepping,
Schepping en evolutie, Wat bedoelen we met een 'almachtige' God? Dit laatste in de vorm van een helder stukje waarin duidelijk gemaakt
wordt dat Gods almacht niet betekent 'Gods macht om alles te doen' Hij kan geen driehoek met vier zijden tekenen - maar 'Gods macht om
zijn doelen te bereiken'.
Jezus
Het mooiste en tegelijk boeiendste hoofdstuk vind ik dat over Jezus, al weer met zeer veel facetten zoals Jezus' joodse achtergrond,
zijn onderricht, Jezus en vrouwen. Zijn de evangeliën historisch betrouwbaar? Hoe verhouden ze zich tot elkaar? Jezus en de religieuze
bewegingen van zijn tijd. Een kadertekst is er over Maria binnen het christelijke gedachtegoed.
Weinig ruimte voor de Geest
Vreemd vind ik dat er anno 2008 een overzicht van de christelijke basiskennis verschijnt waarin voor de heilige Geest maar heel
weinig plaats is ingeruimd. Als derde persoon van de goddelijke drie eenheid krijgt hij zijn eigen paragraaf, in het hoofdstuk over God
in een helder betoog overigens. Verder komt zijn rol ter sprake bij het ontstaan van de Bijbel en het wekken van het geloof in de
christen. En hier en daar, verspreid door het boek, nog een vermelding. Maar dat is het dan.
Moeite
Moeite heb ik met het gedeelte over Gods 'onveranderlijkheid'. Mijn inziens wordt hier te kort gedaan aan onze God zoals we hem
hebben leren kennen als levende God. Volgens de schrijver lijkt het alleen maar of God van gedachten verandert: Hij wist van te voren al
dat Ninevé zich bekeren zou; Jona dácht alleen dat Hij veranderd was. En nog erger vind ik wat over koning Saul in dit verband gezegd
wordt: het falen van Saul was vanaf het begin onderdeel van Gods plan. in 1 Samuel 15 lezen we het toch anders. Bij zo veel orthodoxie
kijk je toch wel even op als van de schepping in zes dagen gezegd wordt dat dit een vereenvoudigde weergave is van een langdurig en
ingewikkeld proces.
Persoonlijke relatie
In een boek als dit valt uiteraard het accent op het kennen met je verstand. Toch is niet vergeten dat geloven 'vooral draait om
vertrouwen in de persoonlijke God, in een persoonlijke relatie van communicatie, liefde en vreugde; in een persoonlijke ontmoeting met
Jezus niet alleen om instemming met dogma's' (citaat uit het hoofdstuk over Geloof). Fijn, dat van de oorspronkelijk Engelse uitgave van
het Handboek Christelijk Geloof nu een Nederlandse vertaling beschikbaar is. Het is een bruikbaar blader , lees- en kijkboek. Voor de
Nederlandse bewerking is dr. Jan Hoek verantwoordelijk.
Jan Lakerveld is neerlandicus, redacteur van Opbouw en lid van de NGK in Emmeloord.
|
