www.vergadering.nu
De
Leesmap www.vergadering.nu
Nederlands
Dagblad www.nd.nl
U praat vlot over een enorme ommezwaai die u achter de rug heeft, en bent welwillend voor wie het allemaal niet mee kan maken. Moet u niet eerst een tijdje zwijgen? ,,Neem onze gemeente. Daar komt de discussie op over de rol van de vrouw in de gemeente. Wij kennen geen ambtsdragers zoals de kerken die kennen. Wij houden ons aan 1. Corinthiërs 14: in de samenkomst heeft ieder iets. Elke broeder, van jong tot oud, mag iets inbrengen. Dan is het toch wel eigenaardig dat er voor de vrouwen in de samenkomst geen rol is weggelegd. Voor velen is het feit dat je daarover discussieert al de limit, hét kenmerk van bijbelse ontrouw. In zo'n discussie kan ik niet zwijgen. Ik heb gezegd dat ik vooral vragen wil oproepen. Aan antwoorden ben ik niet toe, deels omdat ik ze nog niet weet, deels omdat ik eerst de vragen duidelijk wil hebben.'' Móet je erover nadenken? Zusters in de gemeente dringen erop aan, ze willen niet langer langs de kant staan.
Toch hebben we jaren geleden als oudsten al gezegd, dat we het niet hoog op de agenda moesten
zetten. Laat het van het grondvlak komen. Op een gegeven moment kun je er desondanks niet meer
omheen, en moet je je verantwoordelijkheid nemen.'' ,,Er worden aanvallen op mij ondernomen, hele campagnes op internet, stukken in
kranten waarin mensen zich afvragen of het wel goed zit met mijn Schriftvisie. H. de Jong en
B. Loonstra - met wie ik wel eens wordt vergeleken, hoewel ik volgens mij niet zover ga -
kunnen misschien beter omgaan met zulke kritiek. Ik vind het heel vervelend als mensen in een
paar zinnen je Schriftgetrouwheid onderuit halen. Ik heb geen zin in dat gevecht. Ik ben bang
voor de emotie die het kost. Ik blaf soms wel hard, maar vaak ook uit angst.'' ,,Decennia geleden schreef de christelijke gereformeerde B.J. Oosterhof een boek over Genesis 2 en 3. Dat veroorzaakte een heleboel herrie. Nu schrijft de christelijke gereformeerde Loonstra veel vergaander over het gezag van de Bijbel en dat doet minder stof opwaaien. Dat is toch merkwaardig? Kijk naar de positie van de vrouw in de kerk. Waren ze vroeger allemaal blind dat ze die vrouwen zo verschrikkelijk kort hielden, en hebben wij dat nu eindelijk door? Of zijn wij zo door het feminisme beïnvloed, dat we het in de Bijbel niet meer zo kunnen lezen als het er staat en net zolang sleutelen tot er wat anders staat? Dat is een indirecte, bijna negatieve reden om over het onderwerp na te denken. Direct is bijvoorbeeld: Als wij niet het juiste zicht op het Schriftgezag hebben, kunnen wij God niet goed leren kennen. ,,Dat vind ik te simpel. Alsof je zonder theologische theorieën God niet kunt
kennen. We moeten het op de agenda zetten als een soort zelfanalyse. Waarom wil je de situatie
voor zusters in de gemeente veranderen? Zijn we afgezakt? Dan moeten we ons bekeren. Of moeten
we onder ogen zien dat we toen heel biblicistisch waren? Dan mag je dankbaar zijn dat Loonstra
kan zeggen wat-ie te zeggen heeft. En De Jong. En Ouweneel misschien ook wel. ,,Dat vind ik in veel gevallen ook te boud geformuleerd.'' Een flink aantal theologen schrikt daar niet voor terug. Gaat dat u te ver, dan bent u meteen met een heel klein groepje aan het discussiëren. ,,Als tijdgebonden betekent dat Paulus in sommige gevallen heel concrete
voorschriften gaf, die alleen golden voor de geadresseerden, dan heeft niemand daarmee veel
moeite. Dan staat het gezag van de Schrift niet ter discussie, maar de reikwijdte van dat
gezag in een concreet geval. De Schrift moet het echter zelf aangeven. De vraag is wat de
sleutels voor die interpretatie zijn. Daarbij mag niet ter discussie staan dat de Schrift
gezag heeft als het geïnspireerde woord van God. Dat is ook bij De Jong en Loonstra niet ter
discussie. Het gaat erom niet naar het vrijzinnige kamp van Kuitert en Den Heyer op te
schuiven. We moeten proberen te omschrijven wanneer we in dat kamp terecht komen.'' ,,Volkomen terecht. Maar die grens ís in discussie, er wórdt aan gemorreld. Ook al kom je niet met klare antwoorden, je moet het probleem wel onder ogen zien. Waarom wil ik het aan de orde stellen, waarom is het niet meer zo simpel als vroeger, waar gaan we over de schreef en wie maakt dat uit?''
Lange tijd zat u zelf dicht tegen overschatting van de wetenschap aan. ,,Jazeker. Door alle dingen die ik vandaag verkondig, moest ik zelf heen kruipen. Ik
verafschuw het fundamentalisme vandaag omdat ik het zo sterk in mijn ziel gekend heb. In een
periode van stelligheden hoorden ook wetenschappelijke stelligheden.'' ,,Daar zit ik nu in.'' ,,Nee, ik ben zelfverzekerd over het feit dat wij vandaag horen te stamelen. Er zijn
meer mysteries in mijn leven dan ik toen kende. Ik sta in verwondering stil, terwijl ik
vroeger meende dat ik alles in kaart kon brengen.'' ,,Ja hoor, daarover schaam ik mij niet. Ik schaam me juist over de periode van
stelligheid. Ik was pedant, arrogant. Maar ja, er zijn ook mensen die mij nu arrogant vinden
ten aanzien van die periode.Het heeft geen zin om al te lang over die fase te blijven morren.
Ze hoorde nu eenmaal bij mijn ontwikkeling. Ik moest het langs deze moeilijke weg leren. En
hebben velen het niet zo gedaan? Voor mij was het intensiever, vanwege mijn stellige
karakter.'' ,,Dat laatste is wel belangrijk. Iemand vertelde me eens dat mijn ontwikkeling gewoon die van een dertiger naar een vijftiger is. Je wordt nuchterder, gaat wat meer relativeren. Ik vind dat moeilijk te beoordelen; ben ik gewoon laat volwassen geworden?Ik zie nu een jonge generatie met nieuwe radicaliteit. Hun stelligheden zullen anders zijn dan de onze. Ik ben ontzettend nieuwsgierig wat dat wordt. Waar sta ik zelf over tien jaar? Waar staat het christendom over tien jaar? Ik ben daar niet bang voor. Geen enkele tijd is beter of slechter dan een andere. ''
Hoe doet uw vrouw dat? ,,Dat is moeilijk te zeggen, ze is niet zo theoretisch en theologisch ingesteld als ik. Ze is juist nuchter en praktisch.'' Hou je mond eens een keer, preek niet zoveel - zegt ze dat? ,,Soms wel. Ze zegt het als ik pedant doe, als ik over mensen heen wals. Van die
zwakheid ben ik me geleidelijk aan bewust geworden. Tegenover haar, studenten, broeders en
zusters in de gemeente... Het blijft een gevecht. Het is al heel wat als je het zelf
onderkent.'' ,,Het is niet alleen zwakheid. Als ik eraan toegeef, is het gewoon zonde. Dan moet ik
het in orde maken met mijn vrouw, mijn kinderen, studenten, gemeenteleden. Dat is moeilijk,
maar ik doe het. Ik belijd mijn zonden voor de Here. Je kunt niet zeggen: ik ben nu eenmaal
zo. Dat standpunt is verwerpelijk. De tekortkomingen van je karakter brengen je tot zonde en
dat moet je benoemen. Ik word er wel moedeloos van als ik het gevoel heb er telkens weer in te
vallen.'' ,,Ja, dan misschien wel weer.'' Waarom maakt dat u niet terughoudend; ik doe rustig mijn werk aan Gods hand, en mijzelf probeer ik toch wat onzichtbaarder te maken? ,,Ja, daar kan ik me wat bij voorstellen.''U blíjft schrijven. Allemaal boeken die weinig mensen lezen.,,Nou, dat valt wel mee hoor. Die hele serie over geloofsleven loopt als een trein. Maar inderdaad, misschien juist omdat het anders is dan die wetenschappelijke boeken. Mijn zwakheid is dat ik te gauw denk te snappen hoe het zit. Ik ben vlug van begrip, als ik het zelf mag zeggen. Dan denk ik dat ik het op een rijtje heb, en wil ik wel eens te snel publiceren.''
Uw leven verraadt een hunkering naar erkenning. ,,Dat zou heel goed kunnen. Ik herken dat wel, ik heb trekken van een minderwaardigheidscomplex. Op school hoefde ik vroeger nooit te knokken, ik was een van de besten van mijn klas. Ik had echter sterk de behoefte mijn leermeesters te behagen, ook in de Vergadering. Alleen het beste zou goed genoeg zijn in hun ogen. Die trek zit er nog steeds in, terwijl mijn leermeesters er niet meer zijn. Maak ik optimaal gebruik van mijn kwaliteiten? Ik weet het: het hoeft niet. Dat is juist het erge. Wees toch gewoon wie je bent. Geef het over, breng het bij de Here God. Wie je echt geweest bent, zit toch niet in die boeken, in die bijbellezingen. Misschien zit het in een paar goede herinneringen die je kinderen, je studenten aan je bewaren.''
|