1-3-2004 CV-Koers: Reinier Sonneveld - The Passion voor alle Nederlanders...
1-4-2004 CV-Koers: Ronald Westerbeek - interviews met Gibson en Caviezel...
1-4-2004 CV-Koers: Aad Kamsteeg zag de voorvertoning van The Passion...
1-5-2004 CV-Koers: Otto de Bruijne - The Passion voor moslims...
1-9-2004 CV-Koers: The Passion DVD + werkboek voor gespreksgroepen...

CV-Koers - april 2004

The Passion of the Christ

Door Aad Kamsteeg

,,Hoe vond je hem?’’, vroeg iemand me toen we direct na afloop samen de lunch gebruikten. The Passion of the Christ… Zojuist was een zaal vol christelijke bioscoopgangers stilgevallen. De aftiteling duurde lang, maar niet lang genoeg om geestelijk weer op adem te komen. Ik zag wel meer gewelddadige films. En ik las over mensen die nog erger martelingen ondergingen. Recent nog over de Noord-Koreaanse Soon Ok Lee, Zij mogen de hemel niet zien.

Waarom ik toch antwoordde geschokt te zijn? Omdat ik daar als gelovige zat. Zeker, de Bijbel is terughoudend in zijn beschrijving van de folteringen die op Jezus werden losgelaten. Kennelijk gaat het er vooral om dat ik de betekenis ervan begrijp. Maar ik kan ook gemakkelijk over al dat lichamelijke lijden heenlezen. Nu ik Gibsons film zag, gebeurt dat niet meer. ,,T’en sijn de Joden niet, heer Jesu, die u cruysten (…) Ick bent, o Heer, ick bent die u dit hebt gedaen (…) Om mijne sonden.’’ Jacob Revius (1586-1658) heeft gelijk. Daarom was er emotie.

Zeker, het diepste lijden van de Godverlatenheid kan niemand verfilmen. Niettemin. De gruwelijk echte beelden van geseling en kruisweg herinneren mij eraan dat genade nooit goedkoop is, zonde veel méér dan overtreding van de Wet, en berouw oprecht verdriet over het verachten van Christus’ bloed. Zoals de puritein Jonathan Edwards zei: ,,Waarom heb ik mijn ziel, waarvoor Christus gestorven is en waarin de Geest woont, zo bevuild?’’ Zonder zondebesef geen opwekking. Zonder genade geen bekering van binnenuit.

Maar als ik nu eens ongelovig was geweest? Als ik nu eens niet geloof dat ik vanwege schuld en zonde onmogelijk voor de heilige God kan bestaan? Als ik nu eens verwerp dat ik mijzelf onmogelijk voor de eeuwigheid kan redden? Als ik nu eens ontken dat de Messias dat laatste in mijn plaats al lang heeft gedaan? Dan had ik mij waarschijnlijk afgevraagd waarom de filmmakers juist Jezus’ lijden in beeld brengen, en niet dat van andere martelaren: Gandhi, Mandela, Soon Ok Lee?

Die vraag was volkomen terecht geweest. Maar tussen het geloof van Gibson en het vrijzinnig christendom gaapt dan ook een kloof zonder brug. In het begin van de film houdt de duivel Jezus voor dat niemand toch in aller ernst gelooft dat een mens in staat is de zonde van de hele wereld weg te dragen. Satan heeft gelijk. Gandhi was een bewonderenswaardig mens. Gegrepen door het Indische beginsel van ahimsa, universele liefde en steun voor alles wat leeft, leed hij vrijwillig voor zijn volk. Maar alleen al de gedachte dat hij voor God in onze plaats kon staan, is lachwekkend.

Stel dat alle eeuwen door alle gelovigen al hun zonden op briefjes hadden geschreven. Er zouden onvoldoende pakhuizen zijn om al die schuldbekentenissen te omvatten. Voor onze redding is daarom Goddelijke kracht nodig. Het Woord, de Logos die alles schiep, werd mens. Alleen Hij kon de kringloop van de zonde doorbreken.

Wie dat gelooft, zegt ‘amen’ op de boodschap die The Passion of the Christ uitdraagt. Anderen zullen zich blindstaren op al dat geweld.