Oude geschiedenis
Nieuwe geschiedenis
Recente geschiedenis
Oude foto's
Brink historisch
Blekerswegje

De geschiedenis van de Zwolse 'Vergadering'  Deel 1
samengesteld door Harry Sleijster

Hugo la Rivière (1846-1927)
Hugo la Rivière werd geboren op 20 februari 1846 in Leiden. In 1871 werd hij burgemeester van Benthuizen. Tijdens die jaren kwam hij tot persoonlijk geloof in de Heer Jezus Christus en dat bracht in zijn leven een grote verandering teweeg. Waarbij moest hij zich aansluiten?

Tijdens een huwelijkssluiting die hij verrichtte, maakte zijn warme toespraak zo'n diepe indruk dat de getuigen van de bruidegom die uit Alphen aan de Rijn kwamen contact legden met de "Broeders" uit Alphen. Kort daarna sloot hij zich aan bij de "vergadering" in Alphen. Daar ontmoette hij Nicolaas Samsom, de gemeentesecretaris van Alphen die hij ambtshalve al eens in het gemeentehuis van Alphen ontmoet had.

Er ontstond een hechte vriendschap voor het leven, ondanks het feit dat La Rivière al in 1883, pas 37 jaar oud, ontslag nam als burgemeester van Benthuizen, met name op grond van zijn nieuwe levensovertuiging en zich in Zwolle vestigde. In 1882 werd Samsom uitgever te Alphen en kort daarna werd La Rivière uitgever te Zwolle.

Zwolle, Nieuwstraat 19
In Zwolle trad hij op 8-11-1883 in het huwelijk met Maria Helena Franssen.
Zijn schoonvader was een gelovig man geweest met een vurig hart voor het evangelie. Aan de Nieuwstraat 19 had Ontje Montjes Franssen een christelijke bewaarschool opgericht, en in datzelfde gebouw liet hij ook bijbellezingen houden door bekende evangelische predikanten, zoals ds. J. de Liefde uit Amsterdam en ds. H. W. Witteveen uit Ermelo, beiden kerkelijke vrijbuiters, maar met een brandend hart voor Christus. Hun prediking bracht de eerste heldere evangeliestralen in het toen geestelijk dode Zwolle.

De "Vergadering"
Toen La Rivière naar Zwolle kwam, was de vader van zijn vrouw al overleden (in 1881); hij vond in Zwolle slechts een kleine kring van zusters, want Franssen was de enige broeder geweest. In 1883 bestond de "vergadering" uit Zwolle dus ook weer uit enkele zusters en één broeder: La Rivière. Maar geleidelijk breidde de kring zich uit; en hoewel hij bescheiden van aard was en de neiging had zich op de achtergrond te houden, wist hij zich toch geroepen de gelovigen met zijn gaven te dienen. Wat zijn schoonvader opgebouwd had, heeft hij zo over vele jaren mogen uitbouwen. Daarnaast heeft hij zijn krachten gegeven aan de door zijn schoonvader opgerichte christelijke bewaarschool en aan de zondagsschoolarbeid.

Evangelisatie
Hij had een grote gave zielen te bereiken. Met grote tact wist hij met een enkel woord, op straat, in de trein, anderen zo te benaderen dat er direct contact was. Zonder iemand te kwetsen, soms met een korte kwinkslag, kon hij scherp en toch teer doordringen in de gedachtewereld van anderen. Als hij van kantoor naar huis wandelde, liep hij bij voorkeur door Zwolle's achterbuurten, om een enkel vriendelijk woord of een enkele kleine gift uit te delen in die grauwe wereld van armoede en ellende.  Ook stuurde hij graag en veel evangelisatiegeschriften naar steeds weer nieuwe contactadressen, niet alleen in Nederland, maar over de hele wereld, in het verwerven waarvan hij een grote vaardigheid had.

Foto-links: zittend rechtsonder: Hugo La Rivière, tijdens een conferentie in Heemstede in 1892.
3e van rechts zittend: J.W. Zweers uit Zwolle

De zondagen
La Rivière is er een mooi voorbeeld van wat de zondagen voor deze oude "Broeders" betekenden, ook waar de "vergaderingen" vaak naar het uiterlijk onooglijk waren. Elke zaterdagavond bad hij dezelfde woorden: "... Bereid ons voor, voor de heerlijke dag die we tegemoet gaan..." Die avond was voor hem de drempel van de grote vreugdedag, de avond waarop hij hunkerde naar de dag van morgen.

Zijn zoon schrijft:
"In mijn herinnering houden een volstrekt eenige plaats: zijn korte woorden in de Zondag morgen diensten. Hoe treffend waren deze vaak; waren niet hier de ziel en de stem van den spreker als 't ware versmolten, volkomen één met het onderwerp? Altijd een woord, waarbij Christus in het midden stond, en daardoor in harmonie met het bizondere, het eigen karakter van den Eeredienst, iets wat hij zoo zuiver aanvoelde. Als zóó gesproken wordt, dat dit in overeenstemming is met de heilige tegenwoordigheid van den Heer zelf, zal dit woord naar Hem heenvoeren, die als het levende woord zelf de hoofdzaak, het centrum van den dienst moet blijven, en zal wat dienend zijn moet, niet overheerschen!"
 

In de eerste vijf jaren liet La Rivière zijn uitgaven in Den Haag drukken, daar hijzelf niet over een drukkerij beschikte. In 1888 kwam evenwel onverwacht de gelegenheid om in vennootschap met Anton Voorhoeve (zie onder), die juist in het buitenland zijn typografische vakopleiding had voltooid, een boek- en steendrukkerij op te richten (N.V. Drukkerij La Rivière & Voorhoeve, Zwolle). Zo begon een prettige samenwerking, die 33 jaren zou duren, in de zaak die later (als woordspeling op de initialen) het bekende advies "Langs Rechte Vaart" zou aannemen. Tien jaren bleven de twee zaken, uitgeverij en drukkerij, in één gebouw gevestigd in de Papenstraat 10 (foto onder). In 1898 werd de "Uitgeverszaak Gemeente administratie" overgebracht naar een ruimer perceel: het gebouw aan de Nieuwstraat, waar tot dusver de door zijn schoonvader opgerichte christelijke bewaarschool gevestigd was geweest. < Nieuwstraat 19 ligt aan de rechterzijde. Daar is in de jaren '70 alles afgebroken en geheel vernieuwd. Op de achtergrond het Rodetorenplein. Tot zover de citaten uit het boek van Willem J. Ouweneel "Gij zijt alle broeders".
Anton Voorhoeve (1867-1942), de tweede zoon van H.C. Voorhoeve, was mede-oprichter van de bekende Zwolse drukkerij en uitgeverij La Rivière & Voorhoeve. Daar kwamen ook de 2e en 3e druk van de zgn. Voorhoeve-vertaling van het Nieuwe Testament tot stand (in 1917 en 1931). Anton was vernoemd naar zijn grootvader van zijn moeders kant. Zijn moeder, Sophia Linde, overleed in Zwolle op 3-8-1901 op 59 jarige leeftijd. Ruim 2 weken later overleed haar man in Dillenburg (D), 64 jaar oud (zie de gezinsfoto van de familie H.C.Voorhoeve).		Het gebouw links is Papenstraat 10.  Je kijkt hier vanaf het gerechtsgebouw aan de Blijmarkt in de richting van de Grote of St. Michaëlskerk die op de achtergrond nog te zien is.

Midden op deze foto staat het grote gebouw op de hoek van de Brink en het Blekerswegje. Jozef Voorhoeve kocht dit gebouw in 1920 en vestigde er een uitgeverszaak. In 1952 is het geheel verbouwd. Ook de 'witte' gevel links ernaast behoorde bij het bedrijf. Brink 13 is nog net te zien, achter de linker rode brievenbus. Op de achtergrond rechts de toren van de Oosterkerk waar van 1955-1979 met pasen de zgn. "grote vergaderingen" gehouden werden.

Ook Joseph Voorhoeve (1879-1942), de zesde zoon van H.C. Voorhoeve, was uitgever te Zwolle. Hij trouwde met zijn nicht Anna van Oordt, de dochter van zijn oom en tante Cornelis Th. J. en Anna van Oordt. La Rivière was ook enkele jaren, namelijk tot aan zijn dood in 1927, deelgenoot in de bekende uitgeverszaak van boekwerken (La Rivière & Voorhoeve) aan de Brink in Zwolle, wel te onderscheiden van de vroegere uitgeverszaak. Naast deze uitgeverij aan de Brink lag een stuk onbebouwde grond (nu appartementen) en dan op de hoek met het Koewegje was het lokaal waar de "Broeders" vergaderden.

Klik hier voor het vervolg: de nieuwe geschiedenis...